Katolicy w Ziemi Świętej

Ziemia Święta może być słusznie nazywana piątą Ewangelią lub jeszcze szerzej drugą Biblią, gdyż w jej kontekście żyli autorzy i bohaterowie biblijni. Ziemia Święta dla każdego chrześcijanina jest miejscem powrotu do korzeni swojej wiary. Można powiedzieć w sposób obrazowy, że każdy chrześcijanin odkrywa, że jest tam urodzony. Dla każdego chrześcijanina być w Ziemi Świętej – to być u siebie, być w Domu. Doświadczenie Ziemi Świętej jawi się jako odkrywanie realizmu Biblii. Zaraz po przybyciu do Ziemi Świętej, gdy z lotniska Ben Guriona przemierza się drogę do Jerozolimy, wówczas można dostrzec drogę wstępowania do Świętego Miasta. Teksty hebrajskie i greckie skrupulatnie używają terminologii wstępowania na określenie drogi do Jerozolimy i zstępowania na określenie drogi z Jerozolimy. Dla ludzi wierzących pielgrzymowanie do Ziemi Świętej jest powrotem do korzeni  wyznawanej wiary. W Nazarecie można zobaczyć miejsce, gdzie odwieczne Słowo Boże stało się ciałem i gdzie mieszkała Święta Rodzina. W Betlejem można pomodlić się w grocie narodzin Zbawiciela. W Jerozolimie na Golgocie można sobie uświadomić,  że znak krzyża którego uczyli nas rodzice ma swój początek właśnie w tym miejscu. Przy Bożym Grobie można głęboko przeżywać tajemnicę paschalną. W ten sposób można dotykać źródeł swojej wiary i utwierdzać się w swojej chrześcijańskiej tożsamości. Pielgrzymowanie do Ziemi Świętej pozwala odczuć łączność z wszystkim, którzy wcześniej poprzez wieki przebywali ten szlak począwszy od postaci biblijnych, poprzez pielgrzymów epoki bizantyjskiej, krzyżowców aż po czasy współczesne. Pięknie wyraził to Ojciec Święty Benedykt XVI, który zaraz po przybyciu do Ziemi Świętej w dniu 11 maja 2009 r. powiedział: „Cenię sobie, że dane mi było odbycie pielgrzymki do ziemi uświęconej krokami patriarchów i proroków, ziemi, którą chrześcijanie otaczają szczególną czcią, jako miejsce życia, śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Zajmuję swoje miejsce w długim szeregu chrześcijańskich pielgrzymów do tych brzegów, szeregu, który sięga wstecz do najwcześniejszych wieków historii Kościoła, i który – jestem pewien – będzie trwał i ciągnął się długo w przyszłość”.

Ziemia Święta to nie tylko zabytki i miejsca święte, ale to przede wszystkim spotkanie z jej „żywymi kamieniami” – ze wspólnotą wiernych - z Kościołem, który trwa tam od samego początku. To są autentyczni świadkowie Chrystusa w naszych czasach.

W jednym z traktatów w Talmudzie babilońskim można znaleźć tekst, w którym rabini mówią, że „Bóg zesłał na ziemię dziesięć miar piękna, w tym dziewięć przypadło Jerozolimie. Bóg zesłał na ziemię dziesięć miar mądrość, w tym dziewięć przypadło Jerozolimie. Ale Bóg także na ziemię zesłał dziesięć miar cierpienia, w tym dziewięć przypadło Jerozolimie”. W tradycji tej mieści się prawda o burzliwej historii miasta – szacuje się, że w historii Jerozolima była 17 razy burzona i 18 razy na nowo odbudowywana. W ten kontekst wpisana jest także historia chrześcijan w Ziemi Świętej.

Pierwsza wspólnota wyznawców Jezusa Chrystusa składała się z nawróconych Żydów. Po zburzeniu świątyni jerozolimskiej w 70 r. doszło stopniowo do rozdziału pomiędzy Kościołem i Synagogą. Czasy bizantyjskie od IV do VII wieku były okresem rozkwitu chrześcijaństwa w Ziemi Świętej. Wielkie zasługi dla upamiętnienia miejsc świętych miała św. Helena – matka cesarza Konstantyna, która przybywszy do Jerozolimy w porozumieniu z biskupem lokalnym i wspólnotą miejsca odnalazła kluczowe miejsca dla tradycji chrześcijańskiej. W tych miejscach powstały wspaniałe bazyliki i kościoły. Centralnym punktem kultu była bazylika Zmartwychwstania Pańskiego – Anastasis. Ważnym ośrodkiem myśli biblijnej i teologicznej była Cezara Nadmorska (tu działał Orygenes i Euzebiusz z Cezarei) oraz Betlejem (tu działał św. Hieronim). Na Pustyni Judzkiej było w tym czasie wiele eremów i klasztorów. W 451 r. najstarsze biskupstwo jerozolimskie w Ziemi Świętej zostało podniesione do rangi patriarchatu. W 614 r. nastąpił najazd Persów ze Wschodu. Według kronik Persowie zburzyli ok. 1000 kościołów oraz wymordowali ponad 135.000 chrześcijan. Od VII w. rozpoczynają się w Ziemi Świętej czasy muzułmańskie. Początkowo chrześcijaństwo cieszyło się względną swobodą, ale na przełomie X i XI w. kalif Hakim burzył odbudowane po najeździe perskim kościoły, siłą nakłaniał chrześcijan do przejścia na Islam oraz wielu wiernych skazywał na śmierć. W XI wieku fala prześladowań chrześcijan nastąpiła pod wpływem Turków seldżuckich. W czasie krucjat – wypraw krzyżowych zostaje wskrzeszony patriarchat łaciński. Po upadku Królestwa Jerozolimskiego jedynymi przedstawicielami chrześcijaństwa rytu łacińskiego w Palestynie byli franciszkanie. W ciągu wieków doświadczali oni zmiennych losów w Ziemi Świętej. W połowie XIX w. mocarstwa europejskie rozciągnęły protektorat nad poszczególnymi wyznaniami w Ziemi Świętej: Francja nad katolikami, Rosja nad prawosławnymi, Prusy nad protestantami, a Anglia nad anglikanami. W 1847 r. papież Pius IX erygował na nowo łaciński patriarchat Jerozolimy, którego jurysdykcja po dzień dzisiejszy rozciąga się na Palestynę (Izrael), Jordanię i Cypr. Za czasów Mandatu Brytyjskiego wszystkie wspólnoty cieszyły się pełną swobodą. Po utworzeniu Izraela w               1948 r. państwo Izrael zadeklarowało respektowanie dotychczasowego statusu. Ważnym wydarzeniem było nawiązanie stosunków dyplomatycznych pomiędzy Stolicą Apostolską a państwem Izrael w dniu 30 grudnia 1993 r.

Fakt nawiedzenia Ziemi Świętej przez ostatnich papieży w XX i XXI świadczy o jej wielkim znaczeniu dla Kościoła jako kolebki wiary i autentycznej chrześcijańskiej tożsamości. Papież Paweł VI – w 1964 – jako pierwszy z papieży nawiedził Ziemię Świętą. Następnie do Ziemi Świętej przybywali kolejni papieże: Jan Paweł II – w 2000 r.; Benedykt XVI – w 2009 r. oraz papież Franciszek – w 2014 r.

Papież Paweł VI  25 marca 1974 r. w adhortacji Nobis in animo podkreślił stałą troskę świata katolickiego o miejsca święte i żywą wspólnotę katolików w Ziemi Świętej. Zaraz we wstępie papież napisał: „Kościół Jerozolimski zajmuje zgoła szczególne miejsce w troskach Stolicy Apostolskiej, jak również w staraniach całego świata chrześcijańskiego. Sprawa Miejsc Świętych, a zwłaszcza miasta Jerozolimy, pojawia się także w bardzo ważnych umowach międzypaństwowych oraz na forum najwyższych organizacji międzynarodowych, w celu zabezpieczenia nienaruszalności tych miejsc oraz swobodnego wyznawania tam wiary i sprawowania kultu… Na tej ziemi, obok Świątyń i Miejsc Świętych, znajduje się i działa żywy Kościół. Wspólnota ludzi wierzących w Chrystusa. Chodzi o Wspólnotę, która w ciągu historii przeszła przez niezliczone wprost doświadczenia i podlegała gorzkim kolejom losu. Trapiły ją podziały wewnętrzne, prześladowania z zewnątrz, a od niedawna osłabiła emigracja, co powoduje, że sama nie może się dłużej utrzymać”.

Jan Paweł II w liście apostolskim wydanym w 1997 r. z okazji 150 rocznicy reorganizacji patriarchalnej diecezji łacińskiej w Jerozolimie napisał: „Katolicy stanowią tam «małą trzódkę», ale nie są przez to mniej aktywni w dawaniu świadectwa o Dobrej Nowinie. Silni miłością Chrystusa i solidarnością Kościoła powszechnego tworzą wspólnotę zarazem spójną i różnorodną. Historia poddała ich próbom, które udało się przetrwać jedynie dzięki wierze licznych uczniów Chrystusa; a dziejowe wydarzenia przyczyniły się do powstania wielokulturowego środowiska oraz do zróżnicowania rytów, które jawią się jako bogactwo i jako bodziec do rozwoju”.

Aktualnie reprezentantem Stolicy Apostolskiej w Izraelu są patriarcha Jerozolimy,  nuncjusz apostolski, a w Palestynie delegat apostolski. Według najnowszych danych statystycznych szacuje się, że aktualnie w Izraelu i w Autonomii Palestyńskiej żyje ok. 200.000 chrześcijan. Stanowi to ok 1,5% całej populacji. Do największych wspólnot katolickich w Ziemi Świętej należą Melchici – ok. 65.000; Łacinnicy – ok. 32.000 oraz Maronici – ok. 11.000

            Oprócz nich istnieją jeszcze w Ziemi Świętej mniejsze wspólnoty katolickie, do których należą: Ormianie, Chaldejczycy, Syryjczycy i Koptowie.

            Kościół melchicki obrządku bizantyjskiego powstał w 1724 r., kiedy część Greków prawosławnych podlegających patriarsze w Antiochii odłączyła się i podporządkowała Kościołowi rzymskokatolickiemu. Patriarchat tego Kościoła znajduje się w Antiochii (dzisiejsza Turcja, a w Jerozolimie znajduje się wikariat). W Jerozolimie znajduje się Katedra melchicka wybudowana w 1848 w stylu neobizantyjskim, a w Nazarecie kościół melchicki obejmuje dawną synagogę, w której nauczał Jezus. Wspólnota kościoła melchickiego w Ziemi Świętej jest arabskojęzyczna.

            Kościół maronicki ma swoje początki we wspólnocie utworzonej wokół św. Marouna, mnicha z IV wieku, który prowadził ascetyczne życie. Maronici byli zagorzałymi obrońcami dekretów Soboru Chalcedońskiego (451 r.) i dzięki temu otrzymali uznanie papieskie swojej odrębności w 518 roku. Wśród maronitów istnieje silna tradycja, że ich Kościół nigdy nie został oddzielony od Stolicy Apostolskiej od chwili jego powstania w IV wieku. Patriarcha Antiochii maronitów mieszka w Bkerke w Libanie. Kościół katolicki maronitów jest najsilniej obecny w Libanie, z mniejszymi wspólnotami w Syrii, Jordanii, Cyprze i w Ziemi Świętej. Kościół ten ma własny obrządek wywodzący się z rytu antiocheńskiego, z licznymi elementami rzymskimi. Językiem liturgicznym jest język aramejski. Maronickim duchownym, mnichem i pustelnikiem był św. Charbel (1828-1898).

Katolicy obrządku łacińskiego należą na terenie Ziemi Świętej do Patriarchatu Łacińskiego, na którego czele od 24 października 2020 r. stoi patriarcha kard. Pierbattista Pizzaballa. Siedziba patriarchy łacińskiego znajduje się na terenie Starego Miasta w Jerozolimie. Władzy patriarchy łacińskiego Jerozolimy podlega terytorium Izraela, Palestyny, Jordanii i Cypru. Wikariusze patriarchalni, czyli biskupi pomocniczy rezydują w Jerozolimie, Nazarecie, Ammanie i Nikozji. Seminarium duchowne podległe patriarsze znajduje się w miejscowości Beit Jala niedaleko Betlejem. Kształcą się w nim klerycy pracujący w parafiach na terenie całej Ziemi Świętej. Wspólnota łacińska liczy obecnie 103 parafie. Cechą specyficzną jest tożsamość katolicka usytuowana pomiędzy światem żydowskim i muzułmańskim. Wielkim problem jest odpływ chrześcijan z Ziemi Świętej.

W Ziemi Świętej aktualnie przebywa ok 70 zgromadzeń żeńskich i ok. 30 zgromadzeń męskich prowadząc dzieła zgodne ze swoim charyzmatem – szkoły, szpitale, hospicja, domy pielgrzyma, przychodnie, sierocińce. Nie mogą prowadzić pracy misyjnej – nawracania Żydów czy muzułmanów na chrześcijaństwo. Strzegą miejsc świętych, czynią je dostępnymi dla pielgrzymów i realizują działa miłosierdzia. Pod patronatem Kościoła katolickiego funkcjonują wyższe uczelnie (Ecole Biblique et Archeologique Francaise, Papieski Instytut Biblijny, Studium Biblicum Franciscanum, Uniwersytet w Betlejem).

            Istotną rolę w Ziemi Świętej odgrywają Ojcowie Franciszkanie jako tzw. Kustodia Ziemi Świętej. Są oni nieprzerwanie obecni w Ziemi Świętej od XIII wieku. Służą oni miejscowemu Kościołowi oraz strzegą, odnawiają i bronią miejsc świętych. Franciszkańskie „stróżowanie” przejawia się na różne sposoby. Składa się na nie dbałość o sanktuaria i sprawowanie w nich służby Bożej, opieka nad pielgrzymami, rozwijanie wiedzy i studiów biblijnych, apostolstwo na rzecz Ziemi Świętej, a także systematyczna działalność duszpasterska, charytatywna i dydaktyczna na rzecz miejscowej ludności. Kustodia Ziemia Świętej znajduje się w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Starym Mieście w Jerozolimie. Częścią tego kompleksu jest kościół parafialny pw. Najświętszego Zbawiciela – jedyna parafia w Starym Mieście w Jerozolimie. Obecność i pracę franciszkanów w Ziemi Świętej wspiera sieć tzw. Komisariatów Ziemi Świętej w poszczególnych krajach. W 1902 r. powstał Komisariat we Lwowie, przeniesiony po II wojnie światowej do Krakowa. Jedną z form jego działalności stanowi organizowanie pielgrzymek do Ziemi Świętej. Wszystkie ważniejsze sanktuaria znajdują się pod opieką Ojców franciszkanów:

Nazaret – Bazylika Zwiastowania Pańskiego - zbudowana w latach 1961-1969. Wchodzi ona w skład kompleksu sakralnego Klasztoru Ojców Franciszkanów. Bazylika podzielona jest na część dolną – otaczającą grotę Zwiastowania oraz część górną – kościół pełniący funkcje kościoła parafialnego. W czwartki odbywa się tam adoracja najświętszego sakramentu. W sobotę zaś procesja rożańcowa ze świecami. Przy Bazylice – w kompleksie franciszkańskim znajduje się szkoła katolicka, w której uczą się dzieci chrześcijańskie i muzułmańskie.

Betlejem – Bazylika Bożego Narodzenia - została ona poświęcona 31 maja 339 r., a jedną z osób obecnych na uroczystości była św. Helena - spiritus movens całego przedsięwzięcia. Po zniszczeniach bazyliki przez Samarytan w VI w. Cesarz Justnian rozbudował Bazylikę. Stoi ona po dzień dzisiejszy, przetrwała liczne najazdy, podczas których zniszczone zostały inne kościoły z czasów panowania cesarza Konstantyna i Cesarstwa Bizantyjskiego. Wieść niesie, iż Persowie, którzy w 614 roku zburzyli wszystkie kościoły i klasztory w Palestynie, postanowili pozostawić betlejemską Bazylikę wyłącznie ze względu na szacunek dla mozaiki w niej odnalezionej, która przedstawiała Trzech Króli w szatach perskich. Bazylika również przetrwała prawie bez szwanku najazd kalifów egipskich na Ziemię Świętą w 1009 roku, a także wiele bitew toczonych po przybyciu krzyżowców w 1099 roku. Od 1347 r. opiekę nad Bazyliką powierzono franciszkanom. Opiekują się oni nią do dnia dzisiejszego, chociaż prawa do tego świętego miejsca mają również prawosławni Grecy, Syryjczycy i Ormianie.

Bazylika Bożego Grobu w Jerozolimie - bazylikę poświęcono w 336 roku, ale prace przy odcięciu Grobu Pańskiego od litej skały trwały nadal, aż do roku 384. Ten ogromny i piękny kościół nie oparł się Persom, którzy w 614 roku podłożyli ogień i częściowo go zniszczyli, celowo profanując Grób.  Bazylika bardzo ucierpiała w 1009 roku na skutek nieodwracalnych zniszczeń dokonanych z rozkazu egipskiego kalifa Hakima. Odbudowy podjął się cesarz bizantyński Konstantyn Monomach w 1042 roku. W trakcie kosztownych prac cały wysiłek skupiono na uratowaniu zachodniej części Bazyliki, kryjącej w swych murach skałę Kalwarii i Grób Pański. Całkowicie pominięto natomiast jego wschodnią część, czyli właściwą bazylikę i atrium, które przepadły na zawsze. W swych pracach restauracyjnych krzyżowcy nawiązali do świątyni skróconej o połowę i wprowadzili własne modyfikacje, które nadały kościołowi charakter i wygląd z grubsza niezmieniony do dzisiaj.

Syjon chrześcijański – Bazylika Zaśnięcia Matki Bożej – ważnym miejscem w Jerozolimie jest tzw. Syjon chrześcijański. W IV w. znajdowała się tu Bazylika wzniesiona przez cesarza Teodozjusza II – Hagia Sion. Obejmowała ona dzisiejszą Bazylię Zaśnięcia NMP oraz Wieczernik. Bazyliką Zaśnięcie opiekują się dziś Ojcowie Benedyktyni. Liturgia jest sprawowana w języku niemieckim. Istotnym miejscem dla katolików w Ziemi Świętej i dla katolików na całym świecie jest Wieczernik, który jest nazywany „Matką wszystkich Kościołów” (Mater omnium Ecclesiarum). Nazwa „Wieczernik” wiąże się z Ostatnią Wieczerzą, którą Jezus przed swoją śmiercią spożył ze swymi uczniami ustanawiając sakrament eucharystii i kapłaństwa (Mt 26,17-30; Mk 14,12-25; Łk 22,7-20). W tym miejscu Jezus ukazywał się Apostołom po swoim zmartwychwstaniu (Mk 16,14-18; J 20,19-39). Tutaj Apostołowie wraz z Maryją i braćmi trwali na modlitwie oczekując zesłania Ducha Świętego (Dz 1,12-14). Wieczernik stał się miejscem wyboru Maciej do grona Dwunastu (Dz 1,15-16). W nim dokonało się zesłanie Ducha Świętego (Dz 2,1-13). W 614 r. bazylika Hagia Sion została zburzona przez Persów. W XII wieku krzyżowcy wznieśli na tym miejscu świątynię pod wezwaniem Świętej Maryi na Górnym Syjonie. Po usunięciu krzyżowców przez Saladyna w 1187 r. To ważne dla chrześcijaństwa miejsce wykupił od muzułmanów król Robert z Neapolu i w 1335 r. przekazał je w ręce franciszkanów. Jego żona Sancja kazała przy Wieczerniku wybudować klasztor franciszkański, który stał się pierwszą siedzibą kustoszy Ziemi Świętej. Po dzień dzisiejszy każdy z franciszkańskich kustoszy Ziemi Świętej nosi tytuł „Gwardiana Świętej Góry Syjon”. W 1549 r. sułtan Sulejman wydał rozkaz o usunięciu franciszkanów z konwentu na górze Syjon. W 1551 r. Wieczernik zamieniono na meczet i został on bezpowrotnie odebrany przez muzułmanów pod pretekstem czci dla króla Dawida uważanego przez Islam za jednego z proroków. Jego grób od czasów bizantyjskich znajdował się poniżej „sali na górze”. Przez wiele lat chrześcijanie mieli zakaz jakichkolwiek wizyt czy praktyk religijnych w Wieczerniku. Pod koniec XIX wieku miejsce to pielgrzymi chrześcijańscy mogli odwiedzić tylko po uiszczeniu wysokiej opłaty z absolutnym zakazem jakiejkolwiek celebracji. Na podstawie Status Quo pozwolono franciszkanom na zorganizowanie dwóch procesji do Wieczernika związanych z ustanowieniem Eucharystii w Wielki Czwartek oraz zesłaniem Ducha Świętego w dzień Pięćdziesiątnicy. Po wojnie sześciodniowej w 1967 r. Wieczernik pozostaje pod kontrolą izraelską. Wyznawcy judaizmu przejęli także cenotaf Dawida urządzając w tym miejscu synagogę. Po dzień dzisiejszy Wieczernik jest miejscem niedostępnym dla kultu chrześcijańskiego. W ten sposób miejsce narodzin Kościoła i jego kultu sakramentalnego, w którym Msza Święta była odprawiana niemal nieprzerwanie do połowy XVI wieku zostało w sposób bezprawny zabrane Kościołowi. Chrześcijanie mogą sprawować Eucharystię w kaplicy przy Wieczerniku (Ecclesia ad Coenaculum), tzw. Małym Wieczerniku, która została zbudowana w 1936 r. przez franciszkanów. Kwestia przynależności miejsca Ostatniej Wieczerzy stanowi przedmiot rozmów pomiędzy Stolicą Apostolską a państwem Izrael. Wieczernik prawnie należy do Kościoła katolickiego i nigdy w historii nie był przedmiotem sporu z innymi wyznaniami chrześcijańskimi. Nie może być podważany prawomocny akt zakupu tego miejsca i powierzenia tego sanktuarium franciszkanom. Podczas wizyty św. Jana Pawła II w Ziemi Świętej w marcu 2000 r. pojawiły się głosy o przygotowaniach do oddania Wieczernika chrześcijanom w zamian za kościół Matki Bożej „La Blanca” w Toledo, który do XV wieku był synagogą. Nie przyniosły one jednak upragnionych rezultatów. Zwrot tego tak ważnego dla Kościoła miejsca byłby niewątpliwym przełomem w dialogu pomiędzy judaizmem i chrześcijaństwem. Przeciwko oddaniu Wieczernika prawowitym właścicielom – franciszkańskiej kustodii Ziemi Świętej - zaprotestowali ortodoksyjni żydzi. Rabini wystosowali specjalne petycje do premiera Izraela i burmistrza Jerozolimy, aby w żadnym wypadku nie dopuścić do zmiany obecnego statusu Wieczernika. W aktualnej sytuacji potrzeba gorliwej modlitwy całego świata chrześcijańskiego i zdeterminowanej postawy Watykanu i kustodii Ziemi Świętej, aby w tym tak ważnym dla chrześcijaństwa miejscu mogła być w przyszłości sprawowana regularna Eucharystia. 

            Ważną rolę odgrywają w Ziemi Świętej zgromadzenia zakonne. Siostry Elżbietanki są w Ziemi Świętej od 1931 r. Aktualnie Siostry są w 4 domach – Stary Dom Polski, Nowy Dom Polski, Home of Peace w Jerozolimie oraz Home of Peace w Betlejem – sierocińce. Stary Dom Polski powstał w 1908 r. dzięki staraniom ks. kan. Marcina Pinciurka (1860-1930), który pochodził z Lipowca koło Szczebrzeszyna. Testamentem z dnia 30 maja 1930 r. dom ten został przez niego zapisany na Prymasa Polski.  

            Istotną rolę w Ziemi Świętej odgrywają zakony kontemplacyjne. Wśród nich na uwagę zasługują siostry karmelitanki. Klasztor s. karmelitanek w Betlejem na Wzgórzu Dawidowym został założony przez św. Małą Arabkę – Mariam od Jezusa Ukrzyżowanego, która pozostawiła nam piękną modlitwę do Ducha Świętego:

Duchu Święty natchnij mnie

Miłości Boża pochłoń mnie

Maryjo, Matko moja z Jezusem błogosław mi

Na prawdziwą drogę skieruj mnie

Od wszelkiego zła

Od wszelkiego niebezpieczeństwa i złudzenia

Zachowaj mnie. Amen

Większość lokalnych katolików mówi w języku arabskim. Pośród katolików znajdują się jednak także ci, którzy posługują się językiem hebrajskim. W 1955 r. powołano do życia wikariat Św. Jakuba Apostoła. W przeciwieństwie do katolików arabskich, których chrześcijaństwo jest starsze niż to w większości krajów Europy, - jest to bardzo młoda wspólnota.  Wikariat ten nie tyle jest miejscem dla żydowskich katolików (choć także), co wikariatem katolików języka hebrajskiego. Od niedawna wikariuszem biskupim dla tego wikariatu jest polski biblista ks. Piotrek Żelasko. Przez wiele lat tej wspólnocie katolików oraz Polakom w Ziemi świętej posługiwał ks. Infułat Grzegorz Pawłowski (Jakub Hersz Griner), honorowy obywatel Miasta Lublina, kapłan Archidiecezji Lubelskiej, który pochodził z ortodoksyjnej rodziny żydowskiej. Urodzony w 1931 r. w Zamościu. Dzięki pomocy polskich rodzin ocalał z nazistowskiej Zagłady, w której zginęli jego rodzice i siostry. Po wojnie przyjął chrzest i wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie. W 1958 r. przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Piotra Kałwy. Pracował jako wikariusz w parafiach: Żółkiewka, Boby, Chodel, Kurów, Głusk-Abramowice. W latach 1968-1970 odbył studia specjalistyczne z biblistyki w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Od 1970 r. pracował w Ziemi Świętej jako duszpasterz katolickich wspólnot języka hebrajskiego i Polonii. Zmarł w Jafie 21 października 2021 r. pozostawiając nam piękne świadectwo życia opisane osobiście w formie rymowanej w wielu książkach.

Wartość i znaczenie Ziemi Świętej dla każdego człowieka wiary pięknie w poetycki sposób wyraził Karol Wojtyła – św. Jana Paweł II: „Do tych miejsc trafiam, które wypełniłeś sobą raz na zawsze. Ach miejsce! Ileż razy, ilokrotnie się przeobrażałoś, nim z Jego miejsca stałoś się moim… Jakże pragnąłbym wiedzieć, że kamienie po których stąpam w Nazarecie to te, których dotknęła stopa Jego Matki. Spotkanie z Tobą przez kamień, którego dotknęła stopa Twojej Matki! Ach, miejsce ziemi, miejsce ziemi świętej – jakimże miejscem jesteś we mnie! Dlatego właśnie nie mogę po tobie stąpać, muszę uklęknąć. Przyklękam – przez to wyciskam na tobie pieczęć. Zostaniesz tutaj z moją pieczęcią – zostaniesz, zostaniesz – a ja zabiorę ciebie i przeobrażę w sobie na miejsce nowego świadectwa. Odchodzę jako świadek – który świadczy poprzez tysiąclecia” (K. Wojtyła, Poezje. Poems, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1998, s. 169).