W Webster’s Encyclopedic Unabridged Dictionary of The English Language pod hasłem groom znajdziemy wyjaśnienie, iż słowo to oznacza czyszczenie, oporządzanie, szczotkowanie, przygotowanie[1]. Grooming jest to wszystko, co kojarzy się z szeroko pojętą pielęgnacją zwierząt. Powszechnie utarło się, że groomer to osoba zajmująca się profesjonalnie stylistyką psich fryzur i kosmetyką psów. Groomerzy zajmują się też np. strzyżeniem koni (zwłaszcza wyścigowych), kotów, królików itp. Najogólniej grooming oznacza pielęgnację. Tak rozumiany nie jest oczywiście zagrożeniem dla rodziny. Chodzi o inne niebezpieczeństwo związane z aktywnością naszych dzieci w Internecie i zagrożeniem, jakim jest child cybersexploitation. Termin ten, sformułowany przez R. O’Connella z Cyberspace Research Unit University of Central Lancashire, oznacza seksualne wykorzystywanie dzieci w sieci[2]. Prowadzi ono do jeszcze większego zagrożenia, jakim jest grooming - szczególna kategoria relacji tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia i wykorzystania seksualnego[3].

Zagadnienia związane z child cybersexploitation wpisują się w ciąg negatywnych oddziaływań mass mediów na osobowość dziecka czy człowieka młodego. Dominująca rolę w przestrzeni medialnej ostatnich dziesięcioleci miała telewizja. W badaniach przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych w latach 1967-1985 70% programów w tzw. prime-time oraz 90% programów przeznaczonych dla dzieci zawierało sceny przemocy, przy czym w tych pierwszych zarejestrowano 5 akcji przemocy w ciągu godziny, a w programach dla dzieci aż 20[4]. W największych, najbardziej popularnych i łatwo dostępnych stacjach telewizyjnych ponad 75% programów w prime-time zawierało treści erotyczne bądź nawiązujące do życia seksualnego, a tylko 14% z nich zawierało wzmiankę o odpowiedzialności za aktywność seksualną, przy czym odpowiedzialność rozumiana jest często jako używanie środków antykoncepcyjnych[5]. Trzecie tysiąclecie to dominacja tzw. nowych mediów, w tym interaktywnego Internetu. Internet i telefon komórkowy stają się nieodzownym komponentem każdego rodzinnego domu, a sami użytkownicy Internetu uważają, że jest on medium wypierającym z użytku telewizję[6]. Ci sami użytkownicy wskazują na pozytywne cechy Internetu w rodzinie czy generalnie na służebną funkcję mass mediów w procesie rozwoju poznawczego, emocjonalnego, moralnego, społecznego i religijnego dziecka[7]. A jednocześnie widzą oni wiele zagrożeń: łatwy dostęp do treści pornograficznych, przemoc (cyberbullying), nękanie (harassment on-line), uwodzenie (grooming), utrata danych osobowych i poufnych informacji (phishing), izolacja, rezygnacja ze świata realnego na rzecz wirtualnego. Nowe media zatem, w większym stopniu aniżeli radio czy telewizja, wymagają od rodziców, wychowawców, grup społecznych kompetencji medialnej, która byłaby nieodzowną umiejętnością dla aktywnego i twórczego życia jednostki w społeczeństwie informacyjnym, do rozwiązywania problemów związanych z mediami[8].

[1] Webster’s Encyclopedic Unabridged Dictionary of The English Language, Gramercy Books, New York 1996, s. 842.

[2] Por. R. O’Connell, Typology of child cybersexploitation and online grooming practices, http://www.uclan.ac.uk/old/host/cru/docs/cru010.pdf lub www.fkbko.net (data odczytu 25 maja 2009r.).

[3] Por. www.dzieckowsieci.pl (data odczytu 25 maja 2009r.).

[4] V. C. Strasburger, B. J. Wilson, A.B. Jordan, Children, Adolescents, and the Media, SAGE, Los Angeles 2009, s. 148.

[5] Por. tamże, s. 213-231.

[6] Por. J. Jęczeń, Nowe media – nowa perspektywa oglądu człowieka i rodziny, w: J. Gorbaniuk, B. Parysiewicz (red.), Rodzina wobec współczesnych wyzwań społeczno-kulturowych, Wydawnictwo KUL, Lublin 2009, s. 59.

[7] B. Parysiewicz, Wpływ mediów a autorytet wychowawczy rodziców, w: J. Gorbaniuk, B. Parysiewicz (red.), Rodzina wobec współczesnych wyzwań społeczno-kulturowych, dz. cyt., s. 78. Por. także T. Zasępa, Media, człowiek, społeczeństwo, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2000, s. 164-166.

[8] L. Dyczewski, Konieczność kompetencji medialnej w rodzinie, w: L. Formela (red.), Rodzina, dziecko, media, Gaudium, Lublin 2005, s. 332-349.