PRZEGLĄD PRAWNO-EKONOMICZNY

 Nr 11 (2/2010) | kwiecień-maj-czerwiec 2010

pobierz pdf 

 

 

Przedmowa

dr Filip CIEPŁY (Zastępca Redaktora Naczelnego), s. 3

 

 

Artykuły

 

 

The economic law in the Ukraine – pragmatic aspects of economic activity
Ukraińskie prawo gospodarcze – praktyczne aspekty działalności gospodarczej

dr Jarosław BUBIŁO, s. 5

 

The article presents the specific nature of the economic law of Ukraine, in particular the laws concerning commercial companies. The author delineates the modern day economic legislation of Ukraine, characterizes respective organizational-legal forms of conducting economic activity, including those which are considered most optimal for foreign investors and which operate also in cooperation with Ukrainian entrepreneurs. Additionally, the organizational-legal regulations on obligatory state registration of economic enterprises are analyzed in detail. A separate portion of the article is devoted to selected aspects of Ukrainian tax law, employment laws, and residency laws, acknowledging also the dangers awaiting foreign investors, among others the pressing problem of “corporate raiding” i.e. illegal and hostile takeovers of the functioning companies, and the helplessness of the juristic system when it comes to protection of enterprises in the Ukraine.
The scope of the article does not allow a broader view on the issues related to economic activity in the Ukraine, instead it attempts to encapsulate pragmatic benefits and dangers concerning business investments sin the Ukraine.

Artykuł przedstawia specyfikę ukraińskiego prawa gospodarczego, w szczególności prawa spółek handlowych. Autor omawia współczesne ustawodawstwo gospodarcze Ukrainy, charakteryzuje poszczególne organizacyjno - prawne formy prowadzenia działalności gospodarczej, w tym te najbardziej optymalne dla inwestorów zagranicznych, funkcjonujących również we współpracy z ukraińskimi przedsiębiorcami. Ponadto szczegółową analizą objęto zasady organizacyjno - prawne obowiązkowej państwowej rejestracji podejmowanych przedsięwzięć gospodarczych. Odrębne rozważania Autor poświęca wybranym aspektom ukraińskiego prawa podatkowego, prawa pracy oraz prawa pobytowego, nie pomijając także niebezpieczeństw grożących inwestorom zagranicznym związanych m. in. z tzw. „rejderstwem” czyli nielegalnym i wrogim przejmowaniem funkcjonujących spółek oraz niewydolnością systemu sądowej ochrony przedsiębiorców na Ukrainie.
Opracowanie, z racji ograniczonych rozmiarów nie aspiruje do roli całościowego kompendium na temat prowadzenia działalności gospodarczej na Ukrainie, koncentrując się przede wszystkim na charakterystyce praktycznych korzyści i zagrożeń związanych z inwestowaniem w biznes na Ukrainie.

 

 

 

Pozycja procesowa prokuratora w postępowaniu administracyjnym
The Legal Status of the Prosecutor in Administrative Proceeding

dr Małgorzata CZURYK, s. 15

 

W artykule podejmowana jest problematyka uczestnictwa prokuratora w postępowaniu administracyjnym. Prokurator, jako organ powołany do strzeżenia prawa, może badać wadliwość samego postępowania, jak i rozstrzygnięć wydanych w jego ramach. Prokuratorowi, który bierze udział w postępowaniu, przysługują prawa strony, nie nabywa on praw procesowych strony z mocy samego tytułu piastowania urzędu. Może on żądać wszczęcia postępowania, brać udział w postępowaniu, a także korzystać ze środków zaskarżenia. Konieczność udziału prokuratora w postępowaniu administracyjnym wynika z potrzeby zagwarantowania przestrzegania zasady zgodnego z prawem działania organów administracji publicznej.

The article shows the problem of participation of a prosecutor In administrative proceeding. Prosecutor, as a body entitled to prosecute, can investigate defectiveness of the proceeding as well as its results. The prosecutor taking part in the proceeding is eligible for the rights of a side, he does not acquire it just because of his activities. He may require initiation of proceeding, take part in it as well as use resort of prosecution. Participation of the prosecutor in the proceeding is indispensable because of the necessity of warranting of observance of the principle of legal working of agencies of public administration.

 

 

 

Światowa Konstytucja Praw Dziecka
World’s Constitution of the Child’s Rights

mgr Marcin MAZIARZ, s. 26

 

W artykule autor przedstawia genezę przyjęcia Konwencji o Prawach Dziecka oraz przybliża jej cele i założenia. Zamiarem przyjęcia tego aktu prawnego przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych, było przedstawienie dziecka nie tylko jako własności rodziców lub opiekunów prawnych, lecz także ukazanie przedstawicieli najmłodszego pokolenia jako podmiotów praw, niezależnie od obywatelstwa, koloru skóry, rasy, języka, wyznawanej religii lub przynależności do pewnej grupy kulturowej. Jako akt normatywny o randze międzynarodowej Konwencja o Prawach Dziecka w istocie jest „Światową Konstytucją Praw Dziecka”, winna więc być znana każdemu człowiekowi, chociażby przez to że dzieci stanowią trzecią część, istot ludzkich zamieszkujących Ziemię.

In this article the author intended to depict the origin of establishing the Convention on the Rights of the Child, as well as bring closer its goals and principles. The intention of establishing this legal act by the General Assembly of the United Nations was not to show the child only as the property of the parents or the legal guardians but also to show the youngest generation as the subject of certain rights, regardless of citizenship, color of skin, race, language, religion or membership in any cultural group. As the prescriptive act of international importance, the Convention on the Rights of the Child is in fact “World’s Constitution of the Child’s Rights” so it should be known to every person due to the fact that children constitute third part of human beings inhabiting the Earth.

 

 

 

Zasada dowolności formy złożenia oświadczenia woli

a autonomia woli podmiotów prawa cywilnego
Der Grundsatz der Freiheit der Willenserklärungsform

und die Willensautonomie der Zivilrechtssubjekte

mgr Grzegorz WOLAK, s. 35

 

Autor omawia zasadę swobody formy złożenia oświadczenia woli wyrażoną w art. 60 kodeksu cywilnego, jak też poglądy doktryny odnośnie do tego czy zasada ta winna być traktowana jako jeden z elementów autonomii woli podmiotów prawa cywilnego, obok takich elementów jak swoboda zawarcia umowy, swoboda doboru kontrahenta, swoboda kształtowania treści umów (swoboda umów sensu stricto – art. 3531 k.c.), swoboda modyfikacji postanowień umownych, wreszcie swoboda unicestwienia zawartej wcześniej umowy. Autor wyraża pogląd, iż odpowiedź na tak postawione pytanie winna być twierdząca.

In dem Artikel bespreche ich den Grundsatz der Freiheit der Willenserklärungsform, das in dem Artikel 60 der Zivilegesetzbuches aus gedrückt ist. Ich bespreche auch die Anschauungen der Doktrin in Bezug darauf, ob dieser Grundsatz als einer der Elemente der Willensautonomie der Zivilrechtssubjekte behandelt werden soll, wie folgende Elemente: die Freiheit des Vertragsabschlusses, die Freiheit der Wahl der Vertragspartners, die Freiheit der Gestaltung des Vertragsinhalts (im engeren Sinne die Vertragsfreiheit – Artikel 3531 des Zivilegesetzbuches), Änderungsfreiheit der Vertragsbestimmungen und schliesslich die Freiheit der Auflösung des früher abgeschlossenen Vertrags. In dem Artikel drücke ich die Anschauung aus, das die Antwort auf so gestellte Frage bejahend sein soll.

 

 

 

Odpowiedzialność karna powoda w elektronicznym postępowaniu upominawczym
 Criminal responsibility of petitioner in electronic civil proceedings

mgr Mirosław KOPEĆ, s. 46

 

Zmiany postępowania cywilnego poprzez wprowadzenie elektronicznego postępowania upominawczego do kodeksu postępowania cywilnego mają za zadanie przyspieszenie rozpoznawania
i rozstrzygania spraw rozpoznawanych w tym trybie oraz mają zapewnić łatwiejszy dostęp do sądy w tym zakresie. Jednak poczynione uproszczenia w postępowaniu stwarzają możliwość nadużyć poprzez wprowadzanie sądu w błąd co do posiadanych dowodów w sprawie oraz ich treści, co może skutkować pociągnięciem do odpowiedzialności karnej nieuczciwego powoda za popełnienie przestępstwa oszustwa. Wydaje się, iż ustawodawca nie przewidział sytuacji, w której wydane zostaną nakazy zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym na podstawie fałszywego oświadczenia powoda o posiadaniu dowodów o treści pozwalających na dochodzenie roszczenia. W obecnym stanie prawnym wydaje się uzasadniony pogląd zmiany przepisów tak, aby sąd mógł odebrać od powoda w elektronicznym postępowaniu upominawczym oświadczenia o posiadanych dowodach i ich treści pod groźbą pociągnięcia go do odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

This article treats about a new sort of civil judicial proceedings – electronic judicial proceedings. The purpose of this publication is to show that a new electronic judicial proceeding is a opportunity to commit a crime by petitioner who gives false gathered. Author of this article shows possibility of criminal responsibility in situation when petitioner use false gathered in electronic judicial proceedings.

 

 

 

„Sprawa św. Stanisława” w aspekcie historyczno-prawnym
Historical-Legal Aspect of „Matter Saint Stanislaw”

mgr Artur LIS, s. 56

 

Przedmiotem artykułu jest analiza historyczno-prawna sporu z 1079 roku biskupa Stanisława z Bolesławem II Śmiałym. Wychodząc od danych źródłowych – kronik Galla Anonima oraz mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem autor referuje dyskusję kolejnych pokoleń badaczy. Aspekt prawny sporu biskup-monarcha został omówiony ze szczegółowym uwzględnieniem prac Karola Górskiego i Witolda Sawickiego. Przyczyną wygnania króla Bolesława Śmiałego było zabójstwo biskupa krakowskiego Stanisława, popełnione jako zemsta za czyn określony wyrazem „traditio” – oznaczającym przeciwstawienie się poddanego względem panującego. To właśnie rozpoznał mistrz Wincenty tę prawdę, iż chrześcijański władca w chrześcijańskim narodzie to nie tyran narzucony, który absolutnie – niezależnie od okoliczności sprawuje swoją władzę. Szkic nie rości sobie praw do ostatecznego rozwiązania polemicznych kwestii np. przewinienia, jakiego dopuścił się biskup czy sądu jaki się miał nad nim odbyć. Zawarte w artykule bogate przypisy dokumentują i uzupełniają treść główną oraz rozszerzają spektrum problemowe i ułatwiają percepcję tekstu zasadniczego.
Historical-legal analysis dispute among Stanisław Bishop and Bolesław II Bold in 1079 year is a subject of this article.Going out from source data - the chronicles of Gall Anonim and Wincenty Kadłubek the author reports on discussion of next the explorers’ generations. The legal aspect of dispute monarch-bishop was talked over from detailed regard Karol Górski and Witold Sawicki’ works. Murder of cracovian Bishop Stanisław was cause of king’s Bolesław Śmiały banishment. Murder committed as vengeance for act definited word „traditio” – marking opposing serf regard reigning. Master Wincenty in described conflict recognized this truth, that Christian ruler in Christian nation this is not tyrant throwed on and this is not tyrant which from circumstance holds his power absolutely independently. The final solution of polemic matters for example: offenses, bishop has committed that or that have proceed court over it – is not the aim of article. Contained in article rich notes document and they replenish main content as well as they expand problematic spectre and they facilitate the perception of principal text.

 

 

 

Features of Academia-Industry Interactions in Nigeria

from the Perspective of Manufacturing Firms
Cechy interakcji akademicko-przemysłowych w Nigerii

z perspektywy przedsiębiorstw produkcyjnych

dr John OLATUNJI ADEOTI, dr Foluso ADEYINKA, dr Kolade ODEKUNLE, s. 70

 

The contribution of academia to economic development depends on the extent to which firms are able to employ the knowledge they generate. This paper draws from the report of a survey of Nigerian manufacturing firms aimed at ascertaining the level and scope of firms’ interaction with the academia comprising of universities and public research institutes, and their implications for building local technological capability. The results of the study showed that while firms have used existing production processes to manufacture products that are new to Nigeria, R&D capability is still relatively weak. The academia took the least position in the perception of firms as source of knowledge that had resulted in new projects or completion of existing innovative projects. Firms generally perceive the quality of R&D in the universities and research institutes to be low, and hence depend largely on their limited in-house R&D. It thus follows that building local technological capability would require raising the quality of R&D in universities and research institutes, and active promotion of collaborative R&D projects between firms and universities/research institutes.
Wkład nauki w rozwój gospodarczy zależy, od stopnia w jakim przedsiębiorstwa są w stanie zatrudniać wiedzę, którą generują. Ten artykuł sporządzono na podstawie raportu z badania nigeryjskich przedsiębiorstw produkcyjnych, którego celem było ustalenie poziomu i zakresu interakcji przedsiębiorstw ze środowiskiem akademickim zawierającym uniwersytety i publiczne instytucje badawcze i ich implikacje dla tworzenia lokalnych możliwości technologicznych. Wyniki badania pokazały, że podczas gdy firmy stosują istniejące procesy produkcyjne do wytwarzania produktów, które są nowe w Nigerii to możliwości R&D (badań i rozwoju, ang. research and development) są wciąż stosunkowo słabe. Środowisko akademickie zajęło najmniej ważną pozycję w postrzeganiu przez przedsiębiorstwa jako źródło wiedzy, które pociąga za sobą nowe projekty albo realizację istniejących innowacyjnych projektów. Firmy na ogół postrzegają jakość R&D na uniwersytetach i w instytucjach badawczych jako niską instytuty badawcze będą niskie, i od tego zależy ich ograniczony wewnętrzny R & D. Z tego wynika, że budowanie lokalnych zdolności technologicznych wymagałoby ppodniesienia jakości badań i rozwoju na uniwersytetach i w instytucjach badawczych oraz aktywną promocję wspólnych projektów badawczo-rozwojowych między przedsiębiorstwami i uczelniami/ośrodkami badawczymi.

 

 

Strategia Lizbońska
The Lisbon Strategy

dr Robert PARUZEL, s. 87

 

Działania zmierzające do zniwelowania przewagi USA w stosunku do Europy zostały przejawiły się w przygotowanym przez Komisję Europejską w 1970 roku dokumencie „Memorandum Collony”. Dalsze modyfikacje i prace nad intensyfikacją rozwoju państw UE przejawiły się na nadzwyczajnym posiedzeniu Rady Europejskiej w Lizbonie w dniach 23-24 marca 2000 roku. W tym celu, przygotowano przełomowy program o nazwie „Strategia Lizbońska” aby państwa członkowskie dogoniły pod względem rozwoju USA. W 2004 roku w obliczu słabej oceny rezultatów Strategii Lizbońskiej zaproponowano zmianę sposobu zarządzania strategią i wzmocnienie zachęt finansowych
z budżetu UE. W 2006 roku Rada Europejska przyjęła program o nazwie „Odnowiona Strategia Lizbońska”, natomiast w marcu 2010 roku rozpoczęto przygotowywania do „Nowej Strategii 2020”.

Actions to eliminate the U.S. advantage in relation to Europe has been manifested in a document prepared by the European Commission in 1970 the “Memorandum Colony”. Further modifications and development work on the intensification of the EU countries were manifested in the extraordinary European Council meeting in Lisbon on 23-24 March 2000. For this purpose, a groundbreaking program called “Lisbon strategy” was prepared for EU member countries to catch up in terms of development of the United States. In 2004, in the face of poor assessment results of the Lisbon Strategy it was suggested to make changes in management strategy and to strengthen the financial incentives from the EU budget. In 2006 the European Council adopted a program called “The renewed Lisbon strategy”, while in March 2010 began preparing for the “New Strategy for 2020”.

 

 

 

Świadczenie usług ubezpieczeniowych przez kanały dystrybucji

usług ubezpieczeniowych w wybranych krajach Unii Europejskiej
Insurance services through distribution channels for insurance
services in selected countries of the European Union

dr Jarosław W. PRZYBYTNIOWSKI, s. 98

 

Funkcjonowanie pośrednictwa ubezpieczeniowego w Unii Europejskiej regulowane jest zapisami dyrektywy z 92/WE/ 2002 r. dyrektywa przewiduje istnienie dwóch rodzajów pośredników w zakresie ubezpieczeń: zależnych i niezależnych. kraje członkowskie w ramach implementacji dyrektywy mogą stosować własny podział i nazewnictwo pośredników. pośrednictwo ubezpieczeniowe w poszczególnych krajach jest zróżnicowane. Jego rozwój warunkują czynniki ekonomiczne, społeczne i psychologiczne. Pozycja pośredników ubezpieczeniowych jest wyrazem stopnia rozwoju poszczególnych rynków lokalnych i jednym z elementów różnicujących te rynki. Analiza uwarunkowań pośrednictwa ubezpieczeniowego dostarcza odpowiedzi na pytania dotyczące kierunków jego dalszego rozwoju. Tym samym celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie analizy pozycji poszczególnych kanałów dystrybucji w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. Powiązania rynku ubezpieczeniowego z całością rynku kapitałowego powodują jego dużą wrażliwość na wahania koniunkturalne i podatność na emocje rynkowe.

Insurance intermediation activity in European Union is regulated by 92/WE/2002 directive. The directive divides insurance intermediaries in scope of insurance range into dependent and independent. Member countries in frames of directive implementation may have own division and intermediaries names. Insurance intermediation in individual countries is diverse. Its development is determined by economical social and psychological factors. Insurance intermediaries position shows local markets development scale and is an element that makes these markets different. Insurance intermediation conditions analysis gives answers for questions concerning its further development. Thus, the aim of this paper is to analyse the position of individual distribution channels in insurance services. Insurance market connections with whole financial market make it highly sensitive to passing fluctuations and market emotions.

 

 

Recenzja

 

 

Ks. Henryk Misztal, Duc in altum. Sprawy kanonizacyjne.
Wybór pism, red. Lidia Fiejdasz, wyd. KUL, Lublin 2009, ss. 763.

mgr Artur LIS, s. 107

 

 

Sprawozdania

 

 

Sprawozdanie z uroczystości jubileuszowej zorganizowanej z okazji osiemdziesiątej

rocznicy urodzin Prof. dra hab. Michała Pietrzaka, połączonej z wręczeniem Księgi

pamiątkowej pt. „Pro bono Reipublicae”, Warszawa 15 października 2009 r.

dr Anna TUNIA, s. 110

 

 

 

Sprawozdanie z konferencji naukowej „Kontratyp karcenia małoletnich”
Stalowa Wola, 15 marca 2010 r.
dr Filip CIEPŁY, s. 112