Wspomnienie o śp. Annie Truskolaskiej
Dzielność i odwaga Anny Truskolaskiej
23 września 2024 roku w Niemczech w otoczeniu swoich bliskich opatrzona świętymi sakramentami odeszła do Pana niezapomniana Anna Truskolaska. Kim była ta dzielna kobieta? Z biogramu autorstwa Marcina Dąbrowskiego opublikowanego w Encyklopedii Solidarności T.2 dowiadujemy się, że w latach 1963-1967 Anna jest „studentką Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie na kierunku polonistyka; jest absolwentką Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (1970). W latach 1970-71 jest kierownikiem gromadzkiego Domu Kultury w Lipinkach. Od 1971-do 1972 pełniła funkcję wychowawcy w Sanatorium Rehabilitacyjnym w Jarnoltówku k. Głuchołaz. Przez następne trzy lata jest Instruktorem Terapii Zajęciowej w Dolnośląskim Zespole Rehabilitacyjny we Wrocławiu. W latach 1975 – 1990 jest bibliotekarzem w Bibliotece Uniwersyteckiej KUL. Od 1978-1980 jest współpracowniczką redakcji „Spotkań” – Niezależnego Pisma Młodych Katolików i „Wolnej spółki wydawniczej – „Komitywa” Krzysztofa Wasilewskiego”. Zajmuje się poszukiwaniem i udostępnianiem lokali na przechowywanie nakładów, przepisywaniem tekstów i kolportażem.
Od IX 1980 r. jest członkiem Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność,” następnie KZ Pracowników KUL. Od 13 XII 1981 roku do 1986 staje się działaczką podziemia na KUL. Zbiera i dystrybuuje fundusze i dary dla represjonowanych i ich rodzin. Obsługuje Punkt Charytatywny, zbiera składki związkowe, wypłaca zasiłki. Funkcjonowanie Punktu szczególnie w pierwszych miesiącach stanu wojennego, miało znaczenie nie tylko materialne ale przede wszystkim moralne, ideowe. Dzięki działalności Anny i dzielnych ludzi solidarności rodziny internowanych, później wyrzuconych z pracy wiedziały, że „Solidarność” żyje a także, że mogą na nią liczyć.
Od października 1982 – do kwietnia 1989 Anna Truskolaska prowadzi Biuro Informacji Regionu Środkowo-Wschodniego. Przygotowuje serwisy informacyjne dla redakcji podziemnych czasopism oraz publikuje teksty w ”Informatorze Regionu Środkowo-Wschodniego NSZZ ”Solidarność”, „Tygodniku Mazowsze”, „KOS” i „CDN”. Jest kolporterką wydawnictw podziemnych i prasy podziemnej. Prowadząc Biuro Informacji w swoich działaniach konspiracyjnych współpracuje z pracownikami „Gazety”, Punktem Charytatywnym a także licznymi łącznikami i kolpolterami, którymi byli pracownicy biblioteki KUL, pracownicy naukowo-dydaktyczni a także robotnicy, młodzież licealna, studenci i pracownicy innych uczelni.
Od marca 1985 przez pięć lat Anna wydaje „Gazetę”, której nazwa ewaluowała w „Gazetę poza wielką cenzurą”. W lutym 1985 r. uczestniczyła w głodówkach w Krakowie-Bieżanowie. Od 1985 zostaje współpracowniczką Komitetu Helsińskiego. Kilkakrotnie jest przesłuchiwana i zatrzymywana. Nie omijają ją też rewizje w mieszkaniu.
Od maja do czerwca jest kierownikiem biura KO „S” w Lublinie. Po roku 1989 pracuje jako dziennikarka między inn. jest sekretarzem redakcji i reporterem w „Tygodniku Współczesnym”. Jest też inicjatorką działań na rzecz ochrony środowiska.
Jest laureatką nagrody Polcul Foundation (1987/8) Dwukrotnie została wyróżniona odznaką Zasłużony działacz kultury (1999, 2001). W 2008 odznczona została Złotym Krzyżem Zasługi. W latach 1984-89 Anna Truskolaska była rozpracowywana przez Wydział IV WSWU Lublin pod kryptonimem „Bibliotekarz” i „Unia”.
Zasługą Anny Truskolaskiej są bardzo ważne i kronikarskie przyczynki przez nią spisane poświęcone „Solidarności Rodzin”, ludziom „Solidarności” czy walce o wolne związki zawodowe w roku 1988. Ania wierzyła, że „Solidarność”, która zadziwiła świat jest wartością niezmienną i nawet jeśli zmieniała kształt w czasie stając się NSZZ ”Solidarność” „to musi pozostać – jak sama pisała – solidarnością wynikającą z przesłania „jedni drugich brzemiona noście”.
26 września 2024.
Alina Rynio
WSPÓŁPRACA
