PRZEGLĄD PRAWNO-EKONOMICZNY

Nr 24 (3/2013) lipiec - sierpień - wrzesień 2013

pobierz pdf

 

 

SPIS TREŚCI

 

Artykuły

 

Janusz Luty - Status prawny garaży we wspólnotach mieszkaniowych. . . 7

 

Artykuł stanowi jeszcze jedno spojrzenie na problem lokali we wspólnotach mieszka­niowych. Tym razem został omówiony pro­blem statusu prawnego lokali. Artykuł został podzielony na trzy części, w których każda ma na celu przybliżenie istoty prezentowanego zagadnienia. Na zakończenie autor wskazuje, iż status prawny garażu nie jest jednolity i za­leży od wielu czynników.

 

 

Mirosław Romański - Antykościelne prawodawstwo w Polsce 1945–1956 . . . 17

 

W analizowanym okresie restrykcyj­nej polityki stalinowskiej w Polsce wobec Kościoła katolickiego, władze państwowe podejmujące walkę przy pomocy aktów prawnych, wydały ich 12, czyli średnio jed­no zarządzenie na rok. Świadczy to o stylu działania i o stosunku władz do hierarchii kościelnej. Walkę z Kościołem realizowano praktycznie na każdej płaszczyźnie: finanso­wej, obsadzania stanowisk kościelnych, wy­dawniczej, stowarzyszeń, ograniczaniu sta­nu posiadania Kościoła, a także ingerowaniu w kwestie nauczenia religii i kwestie świa­topoglądowe. Po 1956 r. Biuro Polityczne KC PZPR w mniejszym stopniu angażowało Sejm do uchwalania ustaw odnoszących się do Kościoła katolickiego, a wieloma kwestia­mi obarczało bezpośrednio rząd, a za jego pośrednictwem poszczególnych ministrów. Działania te miały potwierdzić, że aparat partyjny chciał mieć bezpośrednią kontrolę nad wszelakimi decyzjami wobec Kościoła podejmowanymi przez władze.

 

 

Katarzyna Jachymska - Służebność przesyłu w prawie polskim w okresie powojennym…27

 

Zagadnienie instytucji służebności prze­syłu jako novum legislacyjne rozważane jest w polskim piśmiennictwie prawniczym przede wszystkim na gruncie nowelizacji Kodeksu Cy­wilnego z 30 maja 2008r. W przedmiotowej pu­blikacji poddaje się pod ocenę regulacje praw­ne oraz wybrane, w mojej ocenie najważniejsze rozwiązania jurysdykcyjne, które kształtowały polski model służebności przesyłu, począwszy od okresu powojennego, do chwili obecnej. Tym właśnie zagadnieniom, uwzględnieniem projektu przyjętego przez rząd w listopadzie 2011r. dotyczącego nowelizacji Kodeksu cy­wilnego w kwestii służebności przesyłu, po­święcona jest niniejsza publikacja. Służebność przesyłu stanowi nową nazwa­ną instytucję prawa cywilnego, która została przyjęta do Kodeksu cywilnego nowelizacją z 30 maja 2008r. W istocie natomiast zauwa­żyć należy, że wprowadzona instytucja jedynie usankcjonowała istniejącą praktykę ustana­wiania służebności gruntowej, która dotych­czas określana była jako „służebność polegają­ca na prawie posadowienia linii przesyłowej”. W rozdziale drugim, wybrane regulacje prawne i ich współzależności funkcjonujące w polskim systemie prawnym od 1946r. do chwili obecnej zostały przedstawione. W trze­ciej części, autor skupił się na przesłankach ustanowienia służebności przesyłu jako in­stytucji ograniczonego prawa rzeczowego. W reasumpcji, wnioski - w zakresie aktu­alnej regulacji instytucji służebności przesy­łu jak również projekt nowelizacji instytucji przesyłu przyjęty przez Radę Ministrów w li­stopadzie 2011r. - zostały zaprezentowane, z uwzględnieniem akcesji Polski do Unii Eu­ropejskiej 1 maja 2004r.

 

 

Artur Lis - Świadectwa kultury prawnej w Polsce do 1320 roku. . . 44

 

Źródłem poznania dawnego prawa Polski piastowskiej są Księga henrykowska i Księ­ga elbląska. Pierwsza nie jest spisem prawa, lecz daje opis jego funkcjonowania, oprócz dokładnego przedstawienia rozwoju majątku klasztornego, przekazuje informacje o ów­czesnym prawie do ziemi poszczególnych grup jej dzierżycieli. Z kolei Najstarszy Zwód Prawa Polskiego tzw. Księga elbląska – jest spisem prywatnym dokonanym przez nie­znanego pisarza. Kronika polska Galla Anoni­ma oraz Kronika polska Wincentego Kadłubka to źródła narracyjne. Kroniki te są nie tylko podstawowymi źródłami historycznymi ale również świadectwem kultury prawnej Pol­ski piastowskiej.

 

 

Sławomir Zwolak - Istnienie Senatu w Polsce. . . 56

 

Senat jest od wieków zakorzeniony w Polskim systemie ustrojowym. Powołany do istnienia w 1989 r. w wymiarze politycz­nym, był ważną koncesją udzieloną na rzecz opozycji, który miał balansować wybrany w niedemokratycznej procedurze Sejm. Od początków był wiązany z symbolem suwe­renności Rzeczypospolitej. Równocześnie restytucja Senatu dokonana została bez pomysłu na jego funkcjonowanie, która zrodziła wątpliwości co do samego ist­nienia, jego miejsca i roli. Obecnie najczę­ściej powoływanym argumentem na rzecz istnienia Senatu jest jego rola w procesie stanowienia prawa. Niestety brak szczegó­łowym badań empirycznych i analiz prze­pisów nie pozwalają z całą stanowczością zweryfikować tezy o potrzebie istnienia Senatu. Na przestrzeni ostatnich kilku lat, zostały zarysowane dodatkowe kompeten­cje Senatu, które wpływają na jego pod­miotowość tj. udział w sprawach z zakresu UE, rozpatrywanie petycji obywateli oraz korzystanie z inicjatywy ustawodawczej nastawionej na porządkowanie systemu prawnego poprzez dostosowanie prawa do wyroków Trybunału Konstytucyjnego.

 

 

Benedykt Puczkowski, Marta Bylińska - Ekonomiczna efektywność prawa w sprawach karnych. . . 75

 

Analiza ekonomiczna prawa jest zagad­nieniem poruszanym zarówno w środowisku prawniczym jak i wśród ekonomistów i jest istotnym zagadnieniem związanym z oceną efektywności prawa. W artykule mówiono zagadnienia ekonomicznej analizy prawa oraz wpływ i skutki ekonomizacji prawa na jego efektywność. Weryfikację hipotezy, że nie­które sprawy karne prowadzone przez sądy w Polsce są nieefektywne, przeprowadzono na podstawie kosztów poniesionych w postępo­waniu karnym. Analizie poddano trzy case stu­dy z materiału badawczego zebranego na pod­stawie akt sądowych. Na podstawie wyników z przeprowadzonej analizy wyciągnięto wnio­ski na temat efektywności prawa karnego.

 

 

Joanna Główka - Statutu banku spółdzielczego – regulacje prawne, cz. I. . . 88

 

Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej części autorka przedstawia re­guły interpretacyjne dotyczące sposobów wykładni postanowień statutu oraz wykład­ni wzorców umownych w statucie. W dru­giej części autorka wskaże regulacje prawne w przypadku zmiany statutu oraz zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na zmianę sta­tutu w związku ze zmianą obszaru działalno­ści banku spółdzielczego.

 

 

RECENZJE

 

Artur Lis - „Leksykon prawa wyznaniowego. 100 podstawowych pojęć, pod red. Artura Mezglewskiego. . .97

 

 

SPRAWOZDANIA

 

Filip Ciepły - Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Sztuka czy bluźnierstwo? Wolność w sztuce a obraza uczuć religijnych”. . . 101