Antoni Żyźniewski (1878-1938)

zyzniewski Urodził się 29 maja 1878 r. w majątku Lipniki (pow. borysowski, Białoruś) w ziemiańskiej rodzinie Juliusza i Józefy z d. Alchimowicz. Po ukończeniu szkoły średniej w Mińsku i Witebsku, wstąpił do seminarium duchownego w Żytomierzu. Tam też 28 maja 1903 r. został wyświęcony na kapłana.

Po święceniach rozpoczął pracę duszpasterską na Podolu. Początkowo był prefektem szkół w Czeczelniku (1903/1904), następnie proboszczem w Kunie (1904-1907) i Krasnym (1907-1908). Przez kolejne trzy lata był proboszczem w Bohusławiu na Kijowszczyźnie (1908-1911), a od 1911 ponownie pracował jako prefekt szkół, tym razem w Ostrogu (do 1914). W latach 1914-1918 był proboszczem w Berdyczowie, a od maja 1918 do września 1919 prefektem szkół i proboszczem w Kamieńcu Podolskim.

Od czerwca 1919 był również kapelanem Wojska Polskiego oraz kierownikiem rejonu duszpasterskiego Kowel. Następnie organizował od podstaw pracę duszpasterską w garnizonie w Rembertowie, niósł posługę w szpitalu w Warszawie, był prefektem Szkoły Podchorążych w Grudziądzu. W 1921 r. objął opieką duszpasterską garnizon w Łucku (marzec 1921-luty 1922). W tym okresie także awansował ze starszego kapelana na majora (1921).  Kontynuował pracę w Kowlu, gdzie m.in. angażował się w pomoc przy budowie kościoła-pomnika ku czci poległych w obronie Ojczyzny wznoszonego wówczas z inicjatywy ks. infułata Feliksa Sznarbachowskiego.  Pozostając w czynnej służbie, przez kilka lat kierował życiem parafii garnizonowej w Lublinie (luty 1925-listopad 1928). W 1925 roku rozpoczął także studia na Wydziale Teologii KUL, gdzie w 1927 roku obronił egzamin licencjacki.

Po powrocie do diecezji był proboszczem w Krzemieńcu oraz katechetą w szkole gospodarczej i podstawowej (1928-1929). Ze względu na pogarszający się stan zdrowia spowodowany gruźlicą został przeniesiony w stan spoczynku (grudzień 1929) i zamieszkał w Lublinie. Tu pozostał do końca swego życia, pomagając m.in. w duszpasterstwie, głosząc konferencje dla kapłanów. Działał również w Związku Misyjnym Kleru. Najdłużej, bo od  1932 do 1938 mieszkał przy ul. Niecałej 12. W ostatnich latach życia pracował nad słownikiem łacińskim, który z powodu przedwczesnej śmierci pozostał niedokończony.

W grudniu 1921 r. został mianowany kanonikiem honorowym łuckim. Ks. Żyźniewskiego odznaczono także medalem Dziesięciolecia Niepodległości. Zmarł w Lublinie 24 listopada 1938 r. po wieloletnich zmaganiach z chorobą. Pogrzeb odbył się 26 listopada w kościele garnizonowym. Kondukt pogrzebowy prowadził ks. infułat Józef Kruszyński (1877-1953), w asyście rektora KUL Antoni Szymańskiego (1881-1942) oraz licznie zgromadzonego duchowieństwa i oddziału wojskowego. Ks. Żyźniewski spoczął na cmentarzu przy ul. Białej w Lublinie (sektor P2KE, rząd 2, grób 9).

 

Bibliografia: AU KUL, Akta osobowe studentów, T 1243; BU KUL, F-9/6, F-26; F-34 (zdjęcia); Śp. Ks. Antoni Żyźniewski, „Miesięcznik Diecezjalny Łucki”, nr 11-12(1938), s. 544-546; M. Ceglarek, Kapelani Wojska Polskiego z okresu wojny polsko-sowieckiej 1919-1921, Warszawa 2021, s. 212, 216; Schematyzm diecezji łuckiej, Łuck 1928-1938; „Polski Pomnik Kresowy”, nr 2 (1923), 15 września, s. 4; „Głos Lubelski”, nr 325 (1938), 26 listopada, s. 1; nr 327(1938), 28 listopada, s. 4.

 

 

Irena Wodzianowska


WSPÓŁPRACA

ikona
ikona
ikona
ikona
ikona