Urodził się 28 listopada 1920 r. w Grabnie (dziś pow. tarnowski, woj. małopolskie) w rodzinie nauczycieli. Ojciec, Tadeusz Rodziński, był kierownikiem tamtejszej szkoły powszechnej, a matka, Wiktoria z Kawulów, nauczycielką w tejże szkole. Miał brata Leszka. W 1929 r. rodzina przeniosła się do Tarnowa.  W latach 1933–1937 Adam uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie. 15 maja 1939 r. zdał maturę według programu wydziału przyrodniczego przed Państwową Komisją Egzaminacyjną w III Państwowym Liceum i Gimnazjum im. A. Mickiewicza w Tarnowie. W czasie drugiej wojny światowej Rodziński mieszkał w Tarnowie. Aby uniknąć wywiezienia na roboty do III Rzeszy przez cały okres okupacji niemieckiej uczył się i pracował bez wynagrodzenia w miejscowym zakładzie techniczno-dentystycznym Józef Bossowskiego. W 1943 r. stracił matkę.

W latach 1945–1949 Rodziński studiował filozofię i teologię w Seminarium Duchownym w Tarnowie. Na podstawie uzyskanego absolutorium został przyjęty na trzeci rok Sekcji Praktycznej Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej KUL do grupy etyczno-społecznej. Pracę magisterską „Własność w pierwszych gminach chrześcijańskich” napisaną pod kierunkiem Czesława Strzeszewskiego, obronił 11 marca 1952 r. (dyplom otrzymał 10 grudnia 1954 r.). Jednocześnie studiował filologię polską. Absolutorium otrzymał 6 listopada 1952 r. Pracę magisterską „Realizm literacki a trylogia dramatyczna K.H. Rostworowskiego z uwzględnieniem poprzedzających ją form dramatu” napisaną pod kierunkiem dra E. Santockiego z wynikiem bardzo dobry plus obronił 22 grudnia 1952 r. (dyplom otrzymał 4 sierpnia 1953 r.)

Uczęszczał na wykłady profesorów takich jak: ks. Józef Pastuszka, ks. Stanisław Adamczyk, Czesław Strzeszewski, Jerzy Kalinowski, Stefan Kunowski, Stefan Swieżawski (estetyka), Jan Turowski (socjologia), ks. Mieczysław Żywczyński (Historia Kościoła), Zbigniew Makarczyk, o. Feliks Bednarski, Jan Parandowski, Stefan Kawyn, Feliks Araszkiewicz, Aleksander Kossowski, Władysław Kuraszkiewicz, Maria Dłuska, Jerzy Pogonowski, Andrzej Wojtkowski, Stanisław Papierkowski, Marian Plezia,  Tadeusz Brajerski. W czasie studiów mieszkał w akademiku przy ul. Wyszyńskiego (dziś ul. Niecała).

Następnie wstąpił na kurs doktorancki i rozpoczął prowadzenie ćwiczeń z etyki dla I roku studentów Wydziału Nauk Humanistycznych, pobierając przy tym stypendium (był na etacie tzw. asystenta-stypendysty). Znał grekę, łacinę, niemiecki, angielski i francuski. Stopień doktora filozofii otrzymał 30 czerwca 1956 r. za napisaną pod kierunkiem ks. Mieczysława Żywczyńskiego pracę „Sprawiedliwość chrześcijańska wobec problemu nierówności majątkowych w II i III wieku” (Lublin 1961). W 1957 r. został zatrudniony na stanowisku asystenta, a rok później – starszego asystenta. 1 lipca 1960 r. objął posadę adiunkta. W tym czasie prowadził ćwiczenia i wykład z etyki oraz wykład i proseminarium z filozofii kultury. W 1966 r. habilitował się na podstawie rozprawy „U podstaw kultury moralnej – o genezie i podstawowej strukturze wartości moralnej naturalnej i wartościowania moralnego – Studium aksjologiczno-etyczne”. Jej recenzentami byli Tadeusz Czyżewski, ks. Stanisław Adamczyk, ks. Walenty Urmanowicz oraz ks. Karol Wojtyła. Na posiedzeniu 23 listopada 1966 r. Rada Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej nadała Rodzińskiemu stopień docenta w zakresie etyki. Potwierdzenie z Ministerstwa Oświaty nadeszło po dwóch latach. Także w 1968 r. Rodziński został powołany na kierownika II Katedry Etyki na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej (po kilku latach przemianowanej na Katedrę Filozofii Kultury, a w 1981 r. przeniesionej na Wydział Nauk Społecznych). Kierował nią do 1996 r. Jako docent Rodziński prowadził następujące zajęcia: „Wybrane zagadnienia z filozofii kultury”, „Filozofia kultury”, „Proseminarium z filozofii kultury”, „Seminarium z filozofii kultury” oraz ćwiczenia z etyki dla studentów WNH. Wchodził w skład władz Wydziału: w roku akademickim 1976/77 został wybrany prodziekanem Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej, a w roku akademickim 1979/80 – jego dziekanem. W 1987 r. otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego. W kwietniu 1991 r. przeszedł na emeryturę, lecz przez pięć następnych lat kontynuował zatrudnienie na KUL na pół etatu.

Zainteresowania naukowe Adama Rodzińskiego skupiały się na ontologii i aksjologii kultury ze szczególnym uwzględnieniem źródeł i warunków prawidłowego (w sensie personalistycznym) rozwoju kultury. Główne jego prace to: U podstaw kultury moralnej, Warszawa 1980; Osoba i kultura, Warszawa 1985; Osoba – moralność – kultura, Lublin 1989. Publikował na łamach czasopism takich jak: „Roczniki Filozoficzne”, „Roczniki Nauk Społecznych”, „Zeszyty Naukowe KUL”, „Ateneum Kapłańskie”, „Znak”, „Tygodnik Powszechny”, „Chrześcijanin w Świecie”. Jego poglądy, podobnie jak innych profesorów KUL, stanowiły alternatywę dla obowiązującej w powojennej Polsce kolektywistycznej ideologii marksizmu. Bywa zaliczany, obok ks. Karola Wojtyły, do czołowych personalistów polskich.

Rodziński należał do Towarzystwa Naukowego KUL, od 1962 r. był sekretarzem Wydziału Nauk Społecznych, a w latach 1968–1974 mu przewodził. W 1976 r. został członkiem-założycielem Klubu Inteligencji Katolickiej. Od 1983 r. był stałym członkiem Rady Naukowej Instytutu Jana Pawła II. Mocno zaangażował się w prace redakcji kulowskich czasopism: „Roczników Filozoficznych” (1962–1970 wraz z księżmi J. Majką i K. Wojtyłą redagował zeszyt 2), „Zeszytów Naukowych KUL” (1978–1986), „Roczników Nauk Społecznych” (1980–1981, 1983–1996), kwartalnika „Ethos” (1988–2012), którego był współzałożycielem. Członek Rady Naukowej „Ethosu” i „Roczników Nauk Społecznych”. W 1978 r. otrzymał Złoty Krzyż Zasługi za dwudziestoletnią nienaganną służbę pedagogiczną.

Rodziński przez całe życie był kawalerem, a w Lublinie mieszkał w lokalach należących do KUL: w trakcie studiów i tuż po nich w akademiku przy ul. Wyszyńskiego 8 (dziś: Niecałej), około 1956 r. w mieszkaniu pracowniczym przy ul. Chopina 27, dekadę później – przy ul. Chopina 29. Zmarł w Rzeszowie 25 lutego 2014 r.

Bibliografia:

Archiwum Uniwersyteckie KUL, Akta Osobowe Pracowników, Rodziński Adam, A-552; Akta Osobowe Studentów, Rodziński Adam Jerzy, H 10700; F 10347

Kowalczyk S., Działalność naukowo-dydaktyczna prof. dra hab. Adama Rodzińskiego, „Roczniki Nauk Społecznych” 1997, t. 25, z. 1, s. 7–25; Nawracała-Urban M., Rodziński Adam, [w:] Powszechna encyklopedii filozofii, t. 8, Lublin 2007, s. 800–802, http://ptta.pl/pef/pdf/r/rodzinski.pdf [dostęp: 16.06.2023]; Skrzyniarz R., Rodziński Adam, [w:] Encyklopedia 100-lecia KUL, t. 2, red. E. Gigilewicz, s. 272; Szulich P., Personalizm społeczny Adama Rodzińskiego, „Summarium” 2001–2002, t. 30–31, s. 33–52; Szulich P., Etyka głosem ludzkiej godności – O Adama Rodzińskiego normie moralności, „Studia Sandomierskie” 2004, t. 11, z. 1, s. 191–217; Szulich P., Substancjalizm a osoba – aksjologiczne dopełnienie tomizmu w pismach Adama Rodzińskiego, „Studia Sandomierskie” 2005, t. 12, z. 1, s. 91–112; Szymczyk J., Bibliografia prac naukowych prof. dra hab. Adama Rodzińskiego, „Roczniki Nauk Społecznych” 1997, t. 25, z. 1, s. 27–32.

https://www.bu.kul.pl/adam-rodzinski-1920-2014-sylwetka-i-publikacje,art_51536.html

Fot. Andrzej Zykubek

Paulina Byzdra-Kusz