Urodził się 14 kwietnia 1896 r. w Bychawce k. Lublina w rodzinie organisty Michała i Julii z d. Massalskiej. Edukację szkolną rozpoczął w Lublinie (1 rok), kontynuując w Chełmie (6 lat) i Zamościu. Maturę zdał w 1916 r. w Berdiańsku (gub. taurydzka) w Rosji, po ewakuacji tam Zamojskiego Klasycznego Gimnazjum w czasie I wojny światowej. W tymże roku rozpoczął studia wyższe na Wydziale Fizyko-Matematycznym Uniwersytetu Noworosyjskiego w Odessie. Z powodu trudnej sytuacji finansowej i pracy zarobkowej nie złożył egzaminów semestralnych. Po powrocie w 1918 r. do kraju rozpoczął studia polonistyczne na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Lubelskiego (KUL). Dwukrotnie w okresie studiów zgłaszał się ochotniczo do wojska (1918, 1920), zwolniony ze służby wojskowej kontynuował studia. Ukończył uniwersytet w 1923 r., uzyskując absolutorium.

Od września 1923 r. rozpoczął pracę jako nauczyciel w tzw. Szkole Lubelskiej (Prywatnym Męskim Gimnazjum im. Stefana Batorego). Był polonistą, uczył także historii. Opiekował się kółkiem literackim oraz współorganizował kółko dramatyczne (od 1929 r.). Od 1926 r. prowadził bibliotekę szkolną, gdzie zorganizował czytelnię, rozpoczął wydawanie pisma uczniowskiego „Skry”. Był również opiekunem II Lubelskiej Drużyny Harcerskiej (1922-1931), a także sekretarzem wyłonionego w 1923 r. Koła Przyjaciół Harcerstwa.

Jednocześnie przygotowywał pod kierunkiem prof. Wiktora Hahna rozprawę dyplomową o twórczości Stefana Witwickiego (1802-1847). Ze względu na nieposiadanie wówczas przez UL pełni praw nadawania stopni egzamin magisterski złożył w styczniu 1928 r. przed Państwową Komisją Egzaminacyjną w Lublinie. W październiku tegoż roku złożył egzamin nauczycielski przed Komisją Egzaminacyjną w Warszawie, zyskując dyplom nauczycielski i prawo nauczania w szkołach średnich i seminariach nauczycielskich. Od 1930 r. wykładał także w Państwowym Pedagogium w Lublinie. Działał także w ośrodku doradztwa metodycznego.

Zaangażował się również w działalność Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Lublinie (od 1927 r.), a w szczególności Koło Polonistów przy Komisji Filologicznej Towarzystwa, którego był sekretarzem i współorganizatorem. Aktywnie uczestniczył w pracach Sekcji Metodycznej Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego, założonego przez prof. Henryka Gaertnera.

Uzdolniony pedagog, ceniony w środowisku lubelskim, zyskał ogromną sympatię uczniów, pozostając w ich pamięci jako przyjaciel, osoba niezwykle skromna ale porywająca do czynów. Ożenił się z koleżanką ze studiów – Jadwigą Rosińską, z którą miał dwóch synów. Zmarł przedwcześnie 10 marca 1932 r. w Lublinie z powodu gruźlicy. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie.

Pośmiertnie wydrukowano obszerny fragment jego pracy magisterskiej w tomie 3. „Pamiętnika Lubelskiego” (Rozbiór poetyckich i prozaicznych utworów Stefana Witwickiego, Lublin 1935-1937, s. 158-200). Nadano również jego imię wspomnianemu Kołu Polonistów przy TPN. Uczniowie zaś poświęcili numer „Skier”, którego założycielem i redaktorem naczelnym był Abramowicz, pamięci swego Profesora (nr 1 (1933)).

Pogrzeb A. Abramowicza

Bibliografia: AU KUL, Akta osobowe studentów, H 36; F. Araszkiewicz, Antoni Abramowicz, w: Prywatne Męskie Gimnazjum imienia Stefana Batorego („Szkoła Lubelska”) w 30-lecie. 1906-1936, Lublin 1936, s. 314-315; J. Doroszewski, Abramowicz Antoni, w: Słownik biograficzny nauczycieli miasta Lublina w latach 1918-1939, Lublin 2007, s. 21-22; M. Hanusiewiczówna, Antoni Abramowicz, w: Słownik badaczy literatury polskiej, red. J. Starnawski, t. I, Łódź 1994, s. 1-2; Koło Polonistów im. A. Abramowicza w Lublinie, „Pamiętnik Lubelski”, t. 2, Lublin 1931-1934, s. 322-324; J. Rosińska-Abramowiczowa, Polonistyka 1918-1923, w: KUL we wspomnieniach pierwszych studentów z lat 1918-1925, red. G. Karolewicz, Lublin 1978, s. 109-110; W. Nieciuński, Wspomnienie o śp. prof. A. Abramowiczu, „Skry”. Pismo uczniów „Szkoły Lubelskiej”, nr 1 (1933), s. 2-3; Prywatne Męskie Gimnazjum im. Stefana Batorego w Lublinie. Album, Lublin [po 1936] (zdjęcia) bc.umcs.pl/dlibra/publication/edition/33516/content [dostęp: 22.06.2021]

Irena Wodzianowska