Urodził się w Wilnie 26 czerwca 1931 r. w rodzinie lekarzy Wiktora i Heleny z d. Chaszkowskiej. Po przesiedleniu wraz z rodzicami zamieszkał w Łodzi. Tu też w 1950 r. ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika i zdał maturę. Następnie rozpoczął studia polonistyczne na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL. Pracę magisterską napisał na seminarium prof. Juliusza Nowaka-Dłużewskiego na temat teorii fraszki (O dowcipach. Próba ujęcia teoretycznego). Stopień magistra uzyskał 15 II 1955 r. W Lublinie też związał się ze Stowarzyszeniem PAX. Wspomnienia o latach swoich studiów na KUL wydał po latach pt. Przystanek na wyspie wolności. Pejzaż KUL-owski z partią i PAX-em na horyzoncie (Lublin 1993, wyd. 1).

Już na V roku studiów rozpoczął pracę w „Słowie Powszechnym” (oddział Łódź) jako pracownik organizacyjny. Po studiach na stałe wrócił do Łodzi, gdzie podjął pracę w Łódzkim Oddziale Spółdzielni Wydawniczej „PAX”. W 1957 r. został zaangażowany w Bibliotece Uniwersytetu Łódzkiego, w której pracował do emerytury przechodząc wszystkie szczeble kariery od bibliotekarza do stanowiska starszego kustosza dyplomowanego. Pełnił również funkcje administracyjne: był kierownikiem Sekcji Dubletów i Druków Zbędnych w Oddziale Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów. W 1972 r. został kierownikiem tego Oddziału, zaś w latach 1984-1987 pełnił funkcję dyrektora Biblioteki Uniwersyteckiej.

Równocześnie rozwijał karierę naukową zdobywając kolejne stopnie naukowe na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. W 1968 r. obronił doktorat na podstawie rozprawy pt. Drugi rynek księgarski w Polsce. Rzecz o wydawnictwach literatury jarmarcznej i brukowej. W 1983 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego w oparciu o dorobek naukowy i pracę Rozwój cech wydawniczych polskiej książki literackiej XIX i XX wieku. Równolegle  prowadził zajęcia dydaktyczne na Uniwersytecie Łódzkim w ramach Katedry Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej (od 1969 r. w trybie prac zleconych, od października 1987 na stanowisku docenta). W 1990 r. został awansowany na stanowisko profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Łódzkiego, zaś w listopadzie 1998 r. Prezydent RP nadał mu tytuł naukowy profesora. Prowadził również wykład monograficzny na temat bibliofilstwa na UJ. W sumie wypromował około 100 magistrów, trzech doktorów, był również autorem licznych recenzji rozpraw doktorskich i habilitacyjnych oraz recenzji wydawniczych. Już na emeryturze wykładał edytorstwo w Wyższej Szkole Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.

Profesor jest autorem ponad 20 książek oraz ponad 500 artykułów. Publikował wiele tekstów w takich pismach, jak m.in. Studia o Książce, Bibliotekarz, Przegląd Biblioteczny, Literatura i Kultura Popularna, Odgłosy, Literatura Ludowa, Nowe Książki, Polityka, Tygodnik Powszechny, Lithuania, Forum Akademickie. Był także autorem haseł w Polskim słowniku biograficznym, Słowniku pracowników książki polskiej, Słowniku literatury popularnej, Encyklopedii wiedzy o książce (redaktor działu Bibliofilstwo). Uczestniczył w wielu krajowych i międzynarodowych konferencjach. Jego prace drukowano w Niemczech, Rosji, Irlandii, Estonii, na Litwie i Słowacji. Bibliografia dorobku piśmienniczego prof. Janusza Dunin-Horkawicza znajduje się w publikacji Pasja książki. Studia poświęcone pamięci profesora Janusza Dunina (red. Jacka Ladoruckiego i Magdaleny Rzadkowolskiej, Łódź 2009). Ponadto prof. Dunin-Horkawicz był członkiem komitetu redakcyjnego czasopisma „Studia o Książce”, członkiem redakcji „Literatura i kultura popularna”, „Folia Scientiarum Artium et Librorum” Uniwersytetu Łódzkiego oraz czasopism „Znad Wilii” i „Lithuanii”.

Aktywnie działał w wielu organizacji naukowych, zawodowych i społecznych. Od czasów studiów udzielał się społecznie we wspominanym już PAX-ie, Związku Nauczycielstwa Polskiego, bardzo aktywnie w Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich (do 1981 roku). Ponadto był czynnym członkiem Wydziału I Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, Komisji Literatury Popularnej Komitetu ds. Literatury PAN, Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego, należał także do Towarzystwa Przyjaciół Wilna i Ziemi Wileńskiej, Klubu Miłośników Litwy oraz innych. Był również członkiem Rady Fundacji „Ocalić od zapomnienia”, prezesem Towarzystwa Przyjaciół Biblioteki Miejskiej im. J. Piłsudskiego w Łodzi. Był także inicjatorem i organizatorem zarówno instytucji, jak i czasopism. W 1967 roku - Łódzkiego Towarzystwa Przyjaciół Książek, następnie inicjatorem i redaktorem naczelnym czasopisma „Media. Kultura. Społeczeństwo”.

W okresie komunistycznym był zaangażowany w działalność podziemną. Gromadził nielegalną literaturę dla Biblioteki UŁ, którą później ukrywał i potajemnie udostępniał. Wspomagał finansowo środowiska opozycyjne. W 1981 był jednym z założycieli „Solidarności” na UŁ, działał w "Solidarności" bibliotekarzy. Jego artykuły i książki bywały cenzurowane, wielokrotnie był przesłuchiwany przez SB, a w jego mieszkaniu przeprowadzano rewizje konfiskując książki.

Prof. Dunin-Horkawicz był wielokrotnie nagradzany. Otrzymał m.in. nagrody indywidualne Rektora UŁ (1984,1992, 1993, 1999, 2001), Złotą Odznakę SBP (1972) i ZNP (1976), tytuł Zasłużonego Działacza Kultury (1973). W uznaniu zasług został uhonorowany m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1990) oraz Nagrodą Prezydenta m. Łodzi (2000).

Zasłużony Profesor, pisarz, kolekcjoner zmarł 27 lipca 2007 w Łodzi. Spoczywa na Starym Cmentarzu przy ulicy Ogrodowej w Łodzi.

Bibliografia: Archiwum Uniwersyteckie KUL, Akta osobowe studentów, H 10830; Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, red. J. Kapuścik, Warszawa 1998, t. 1, s. 341-342; Słownik badaczy literatury polskiej, red. J.Starnawski, Łódź 2009, t. 10, s. 84-86; J. Andrzejewski, Z żałobnej karty. Prof. Janusz Dunin-Horkawicz (1931-2007), „Literatura i Kultura Popularna”, t. 14 (2008), s. 149-154; J. Ladorucki, Profesor Janusz Dunin-Horkawicz (1931-2007), „Media, Kultura, Społeczeństwo”, nr 1 (3), 2008, s. 23-27; L. Mikołajuk, Praktyka bibliotekarska i warsztat naukowy profesora Janusza Dunina-Horkawicza, w: Bibliotekarz – przewodnik po księgozbiorze, wiedzy i informacji, red. M. Wojciechowskiej i J. Laskowskiej, Gdańsk 2013, s. 143-154; T. Nowicki, Dunin-Horkawicz Janusz, w: Encyklopedia 100-lecia KUL, t. 1, red. E. Gigilewicz, Lublin 2018, s. 180; H. Tadeusiewicz, Profesor Janusz Dunin – w siedemdziesięciolecie urodzin, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum”, nr 11 (2003), s. 3-6; taż, Słownik pracowników książki polskiej, suplement III, Warszawa 2010, s. 67-68; Pasja książki. Studia poświęcone pamięci profesora Janusza Dunina, red. J. Ladorucki, M. Rzadkowolska, Łódź 2009.

Tomasz Nowicki