Urodził się 14 kwietnia 1932 r. w rodzinie robotniczej Stanisława i Marii z d. Jagoda w Częstochowie. W rodzinnym mieście ukończył szkołę powszechną (1939-1945) oraz Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza (1945-1951). Po maturze rozpoczął studia na Wydziale Filozofii KUL, na kierunku filozofia praktyczna. 3 maja 1957 r. obronił magisterium pt. Problem niewolnictwa w pismach Sebastiana Petrycego z Pilzna, powstałe pod kierunkiem ówczesnego dra Pawła Czartoryskiego (1924-1999).

W tymże roku rozpoczął studia doktoranckie na seminarium z historii doktryn społeczno-ekonomicznych u P. Czartoryskiego. Został także zatrudniony na KUL w Katedrze Filozofii Prawa na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej, najpierw na stanowisku asystenta (październik 1957 - wrzesień 1961) i starszego asystenta (październik 1961 - styczeń 1968). Po obronie w 1968 r. doktoratu na podstawie pracy Komentarz Pawła z Worczyna do Etyki Nikomachejskiej Arystotelesa z 1424 r. Zarys problematyki filozoficzno-społecznej (rozprawa napisana pod kierunkiem prof. H. Waśkiewicz, Wrocław 1970) awansował na stanowisko adiunkta (do września 1978, październik 1984 - październik 1988, w międzyczasie – starszy wykładowca). Wyjeżdżał na staże, stypendia i badania zagraniczne: Belgia, Holandia, Watykan, Wielka Brytania, Francja, Włochy, Słowacja. W 1984 r. habilitował się na Wydziale Nauk Społecznych KUL na podstawie dorobku naukowego i rozprawy pt. Początki nauk społecznych w Polsce. Podstawy metodologiczne (Wrocław 1988). W październiku 1988 r. został mianowany docentem, a od kwietnia 1992 r. – profesorem nadzwyczajnym. Prowadził zajęcia głównie z historii filozofii społecznej, historii myśli politycznej i społecznej, elementów nauk politycznych, proseminarium, od 1981 r. również seminarium magisterskie, a od 1988 -doktoranckie. Wypromował 7 doktorów i kilkaset prac magisterskich.

Prowadził zajęcia także w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie (1990-1993) i na Uniwersytecie w Trnavie (1997).

W latach 1989-2007 kierował powstałą z jego inicjatywy na KUL Katedrą Historii Myśli Społecznej i Politycznej (od 1993 r. Katedrą Politologii), a w 1991-1993 – Sekcją Społeczną KUL, był w różnych okresach p.o. kierownika i kuratorem Katedry Filozofii Prawa i Praw Człowieka. Angażował się w działalność organizacyjną na naszej uczelni. W 1972 r. współorganizował m.in. ogólnopolską sesję kopernikowską, zaś w 1977 r. międzynarodową sesję belgijsko-polską, w 1994 „Dni Praw Człowieka”, organizował cykle wykładów profesorów z Niemiec i USA na KUL. W latach 1972-1975 – członek, od 1993 r. sekretarz redakcji „Zeszytów Naukowych KUL”.

Był prekursorem badań politologicznych na KUL. Prowadził badania nad grupami nacisku, które dzielił na instytucjonalne (związki zawodowe, kościoły) i okazjonalne (strajki, manifestacje). Autor licznych publikacji, wśród których obok monografii należy wymienić redakcje wspomnianych konferencji (Miejsce Wawrzyńca z Raciborza w najwcześniejszym okresie krakowskiej astronomii XV wieku, Warszawa 1968; Mikołaj Kopernik. Studia i materiały Sesji Kopernikowskiej w KUL 18-19 lutego 1972 roku, (red. wspólnie z M. Kurdziałkiem i S. Swieżawskim), Lublin 1973; (red. ) Belgique Pologne. Bilan et perspectives de recherches. Colloque Belgo-Polonais Université Catholique de Lublin 7-8 Octobre 1977, Lublin 1988; (red.) Zagadnienia praw rodziny. XII Dni Praw Człowieka w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, 1994, Lublin 1997).

Aktywnie uczestniczył w krajowych i międzynarodowych konferencjach. Był pomysłodawcą i organizatorem konferencji PTNP nt. funkcjonowania elit politycznych w Polsce. Należał do Towarzystwa Naukowego KUL, Polskiego Towarzystwa Socjologicznego, Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych (członek Zarządu Głównego i wiceprezes Oddziału w Lublinie), współpracował z Polską Akademią Nauk.

Ten wybitny socjolog i politolog, niemal przez pół wieku związany z KUL, zmarł 11 listopada 2018 r. w Lublinie. Pochowany na cmentarzu przy ul. Lipowej.

Bibliografia: AU KUL, Wydział Filozofii, sygn. F 12517; tamże, Akta personalne, sygn. A 584; W. Gizicki, Rebeta Jerzy, w: Encyklopedia 100-lecia KUL, red. E. Gigilewicz, t. II, Lublin 2018, s. 254; Księga pamiątkowa w 75-lecie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Wkład w kulturę polską w latach 1968-1993, red. M. Rusecki, Lublin 1994, s. 451-452; A. Podraza, W. Gizicki, Prof. Jerzy Rebeta (1932-2018). Historyk polskiej myśli społeczno-politycznej i prekursor politologii w KUL, „Summarium Societatis Scientiarum Catholicae Universitatis Lubliniensis Ioannic Pauli II” 2019, R. 48 (68), s. 69-73.

https://www.kul.pl/odszedl-prof-jerzy-rebeta,art_83326.html

https://www.youtube.com/watch?v=fbYFc8YKeiQ

https://www.youtube.com/watch?v=pIxZSLEFKDI

Ewa Rzeczkowska