Urodziła się 24 listopada 1950 r. w Warszawie jako córka Zbigniewa Bojarskiego i Teresy z Sułowskich, uczestników powstania warszawskiego. Wraz z siostrą Anną wychowała się we Włocławku. Ojciec był jednym ze współtwórców polskiej neurochirurgii i sprawował funkcję ordynatora oddziału w tamtejszym Szpitalu Ziemi Kujawskiej. Matka była nauczycielką i autorką trylogii historycznej rozgrywającej się w wieku XV na Pomorzu Zachodnim („Czerwone Gryfy”, „Bogusław i Anna”, „Czas samotności”) oraz powieści o powstaniu styczniowym („Kontredans kujawski”). Dom Bojarskich przepełniony był miłością do literatury i sztuki. Joanna w 1964 r. ukończyła szkołę podstawową we Włocławku, a następnie została przyjęta do tamtejszego Liceum Ziemi Kujawskiej. Po roku, z przyczyn zdrowotnych, została przeniesiona do Liceum Ogólnokształcącego nr 54 w Warszawie prowadzonego przez SS. Nazaretanki. Mieszkała tam w internacie. Dwukrotnie, w latach 1968 i 1969, bez powodzenia, ubiegała się o przyjęcie na historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. W międzyczasie, od 15 października 1968 r. do 1 maja 1969 r. pracowała w Muzeum Kujawskim jako praktykantka.

W roku akademickim 1969/70 zaliczyła dwa semestry na Wydziale Teologicznym KUL, na kierunku teologia kurs zwyczajny. Prawdopodobnie w tym czasie uczęszczała także na wykłady z historii sztuki, ponieważ w październiku 1970 r. przeniosła się na drugi rok tegoż kierunku. Była wyróżniającą się i ambitną studentką: w roku akademickim 1972/73 zdobyła stypendium zakładowe, natomiast w kolejnym – naukowe. Uczęszczała na wykłady s. Z. Zdybickiej, o. M. Krąpca, ks. W. Smolenia, A. Maślińskiego, ks. M. Kurdziałka, B. Filarskiej, S. Kunowskiego, J. Woźniakowskiego, M. Piwockiej. W Lublinie mieszkała na Kalinowszczyźnie, przy ul. Dembowskiego 10. W czerwcu 1973 r. we Włocławku wyszła za Pawła Filipa Syrka. 25 listopada 1975 r. została skreślona z listy studentów. W czerwcu następnego roku udało się jej jednak uzyskać dyplom magistra z wynikiem dobrym za pracę „Pokrewieństwo twórczości Stanisława Wyspiańskiego z modernizmem angielskim” napisaną pod kierunkiem Jacka Woźniakowskiego.

W 1976 r. Joanna Bojarska-Syrek zatrudniła się w Muzeum Sztuki w Łodzi. Zajmowała tam stanowiska kustosza i kierownika prac remontowych i aranżacji Oddziału Muzeum Sztuki w Łodzi w zespole pałacowo-parkowym Edwarda Herbsta przy ul. Przędzalnianej. Przepracowała tam prawie 20 lat (do 1995 r.). Dzięki jej staraniom w 1991 r. remont pałacu Herbsta został wyróżniony przez Międzynarodową Federację Towarzystw Odnowy Europejskiego Dziedzictwa Kulturalnego i Narodowego medalem „Europa Nostra”.

Od 1981 r. pracowała jako wykładowca akademicki Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. W latach 1993–1995 sprawowała funkcję prodziekana ds. naukowych tej uczelni.

W latach 1992–1994 Bojarska-Syrek brała udział w organizacji Muzeum Gorzelnictwa w Łańcucie, kierując wówczas między innymi pracami remontowo-konserwacyjnymi w klasycystycznym dworku przeznaczonym na siedzibę nowopowstałego Muzeum. Następnie, w latach 1995–2000 piastowała funkcję wicedyrektora ds. merytorycznych Muzeum Zamku w Łańcucie oraz starszego kustosza. W dalszej kolejności przeniosła się do Warszawy, gdzie od początku lat 90. mieszkali jej rodzice (tuż po wojnie byłym AK-owcom odmawiano możliwości zamieszkania w stolicy), by tam w latach 2000–2002 kierować Działem Edukacyjno-Dydaktycznym w Ośrodku Ochrony Zabytkowego Krajobrazu w Warszawie. W latach 2003–2004 pełniła funkcję członka Zespołu Pełnomocnika Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy ds. budowy Muzeum Powstania Warszawskiego.  Wniosła znaczący wkład w budowę tego muzeum jako współautorka koncepcji i scenariusza ekspozycji. Przy wykonywaniu tego zadania pomogło jej nie tylko dotychczasowe doświadczenie zawodowe, ale też zaszczepiony przez rodziców kult i etos powstania, liczne opowieści na ten temat zasłyszane w domu oraz książeczka matki „Codzienność. Sierpień – wrzesień 1944”. Bojarska-Syrek pełniła również w Muzeum funkcję kuratora ekspozycji stałej. W latach 2004–2012 Bojarska-Syrek piastowała funkcję dyrektora Muzeum Historycznego m. st. Warszawy (obecnie Muzeum Warszawy).

Nie zapomniała o swej Alma Mater: w latach 2006–2008 brała udział w tworzeniu koncepcji Muzeum Uniwersyteckiego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.

Joanna Bojarska-Syrek była członkiem Międzynarodowej Rady Muzeum (ICOM), Stowarzyszenia Historyków Sztuki (SHS), Stowarzyszenia Muzealników Polskich. Uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Złotym Medalem „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”, Krzyżem Komandorskim Zakonu Maltańskiego, medalem Europa Nostra, Złotą Odznaką „Zasłużony dla Ochrony Zabytków”.

Joanna Bojarska-Syrek zmarła 23 września 2015 r. Została pochowana w grobie rodzinnym na Starych Powązkach.

Bibliografia:

AU KUL, Akta osobowe studentów, Bojarska-Syrek Joanna Maria, H-21303; M. Fijołek, Bojarska-Syrek Joanna, t. 1, red. E. Gigilewicz, Lublin 2018, s. 70; Zbigniew Bojarski, https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/zbigniew-bojarski,3852.html [dostęp 18 X 2023 r.]; Księga jubileuszowa. Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi 1948–1998, red. J. Lemann, Łódź 1998, s. 195.

Paulina Byzdra-Kusz