Urodził się w 14 listopada 1913 r. Żabnie, gm. Turobin, w rodzinie Bolesława i Anny z d. Potręć. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Żółkiewce, uczył się w gimnazjum w Krasnymstawie, Biskupim w Lublinie, maturę złożył w 1932 r. w Kraśniku. W tymże roku rozpoczął studia na filologii polskiej KUL, które przerwał z powodów finansowych po drugim trymestrze. Po odbyciu służby wojskowej jako kapral rezerwy wrócił na uczelnię w 1935 r. Studiował przedmioty z zakresu polonistyki i slawistyki, językoznawstwa ogólnego, sanskrytu, rozpoczął także studia na filologii klasycznej. Pracę na uczelni rozpoczął w 1937 r. jako asystent wolontariusz w Katedrze Języka Polskiego i Filologii Słowiańskiej. Prowadził w tymże roku badania językowe na terenie Lubelskiego. W 1939 r. obronił magisterium Problem mazurzenia i miękczenia spółgłosek w Biblii królowej Zofii napisane pod kierownictwem prof. Władysława Kuraszkiewicza. Powołany w sierpniu 1939 r. do wojska, po kompanii wrześniowej przedostał się do Lublina. Okres okupacji spędził częściowo w Lublinie, a cześciowo na terenie powiatów lubelskiego i krasnostawskiego, podejmując się różnych zajeć. Brał udział w tajnym nauczaniu, aresztowany i więziony na Zamku Lubelskim.

Po wznowieniu działalności Uniwersytetu w 1944 r. rozpoczął pracę jako asystent, prowadząc zajęcia z gramatyki historycznej greckiej i łacińskiej. W 1946 r. obronił doktorat pt. Ze studiów nad polskim mazurzeniem, prasł. *sy, *zy, napisany pod kierunkiem prof. T. Milewskiego. W następnym roku został mianowany starszym asystentem przy Katedrze Języka Polskiego i Filologii Słowiańskiej, a od 1948 – Katedry Filologii Słowiańskiej. W latach 1946-1950 uczył także języka polskiego i propedeutyki w Gimnazjum i Liceum dla Dorosłych w Lublinie. W 1949 r. Rada WNH zatwierdziła go na stanowisku adiunkta Katedry Filologii Słowiańskiej. 21 lutego 1951 został mianowany zastępcą profesora na Katedrze Języka Polskiego, którą nieprzerwanie kierował do 1983 r. Był również kuratorem wakującej Katedry Filologii Germańskiej (1953/1954) i Katedry Językoznawstwa Ogólnego (1964-1977). W 1956 r. na wniosek Rady WNH (z 1954 r.) otrzymał stopień docenta, w 1959 r. mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1969 r. profesorem zwyczajnym.

Pełnił funkcje prodziekana Wydziału Nauk Humanistycznych (1954/1955) oraz dziekana tego Wydziału (1959/1960). Od grudnia 1967 do czerwca 1968 przebywał na urlopie naukowym w Mediolanie. Prowadził też zajęcia w Szkole Letniej ucząc cudzoziemców języka polskiego. Przez wiele lat był kuratorem Sekcji Językoznawczej Koła Polonistów Studentów KUL. Po przejściu na emeryturę w 1984 prowadził zajęcia zlecone (do 1990). Nie przyjął oferty pracy w ośrodkach akademickich Warszawy, Wrocławia, Gdańska, pozostając lojalnym wobec swej Alma Mater.

Specjalizował się w gramatyce historycznej języka polskiego, historii języka, zagadnieniach polskiego czasownika i składni polskiej. Szerokie zainteresowania badawcze prof. Brajerskiego dotyczyły również języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, onomastyki, etnologii i etnografii. Na jego dorobek naukowy liczący ponad 110 pozycji składają się w większości artykuły. Wydał m.in. Język staro-cerkiewno-słowiański. Podręcznik dla polonistów (1964, 1990); O języku polskim dawnym i dzisiejszym (Lublin 1995). Opracował także podręcznik języka polskiego dla cudzoziemców: Polish Course Handbook. Translation and Notes. Vocabularis. Grammar (Lublin-London 1970). Wraz z J. Starnawskim wydał i opatrzył komentarzem K. Benisławskiej Pieśni sobie śpiewane (Lublin 1958).

Uczestniczył w pracy wielu towarzystw naukowych, był członkiem TN KUL, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, Komitetu Językoznawstwa PAN, Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza. Był także członkiem-założycielem Polskiego Towarzystwa Logopedycznego. W latach 1964-1996 był współredaktorem „Roczników Humanistycznych”. Prowadził działalność popularyzatorską w ramach Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego (od 1937). W 1993 otrzymał Medal za Zasługi dla KUL.

Wybitny dydaktyk, ceniony uczony-językoznawca, skromny i dobry człowiek zmarł 24 lipca 1997 r. w Lublinie, pochowany na cmentarzu przy ul. Lipowej.

Bibliografia: G. Karolewicz, Brajerski Tadeusz, w: Encyklopedia 100-lecia KUL, t. 1, red. Edward Gigilewicz, Lublin 2018, s. 77; taż, Nauczyciele akademiccy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w okresie międzywojennym, t. 2 Biogramy, Lublin 1994, s. 22-24; Z. Leszczyński, Tadeusz Brajerski wychowanek i profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, „Biuletyn Informacyjny KUL”, nr 1 /2, r. 13 (1984), s. 51-61; Wł. Makarski, Profesor Tadeusz Brajerski (30 X 1913-24 VII 1997), „Zeszyty Naukowe KUL”, nr 1-2 (161-162), r. 41 (1998), s. 285-294; tenże, Tadeusz Brajerski, w: Słownik badaczy literatury polskiej, t. 3, Łódź 200, s. 47-50; tenże, Człowiek, mistrz, artysta słowa. Prof. dr hab. Tadeusz Brajerski, „Summarium”, t. 28/29 (1999/2000), s. 209-216; J. Starnawski, Tadeusz Brajerski (1913-1997), w: J. Starnawski, Sylwetki lubelskich humanistów XIX i pierwszej połowy XX wieku, Lublin 2004, s. 221-227; Rzetelnej pracy. Księga ku czci Profesora Tadeusza Brajerskiego, „Roczniki Humanistyczne”, z. 6, t. 30-31 (1982-1983).

Irena Wodzianowska