Prof. Jerzy Gocko SDB
Kierownik Katedry Teologii Moralnej Społecznej


„Dekalog" cytowania



1. Fragmenty dotyczące wprost przedmiotu analizy interpretacyjnej winny być cytowane z roztropną pełnością, tak, by wyrażały w pełni myśl, którą się chce rozpatrzyć. Jeśli cytat przekracza pół strony maszynopisu, oznacza to zwykle, że coś nie gra i jakiś fragment należałoby opuścić.

2. Teksty opracowań powinny być cytowane tylko wtedy, gdy ich autorytet pomaga wyjaśnić lub uzasadnić własną interpretację. Dlatego trzeba być przekonanym, że cytat mówi coś nowego i to w sposób autorytatywny, unikając jak ognia cytatów stwierdzających rzeczy oczywiste (np.: "Środki masowego przekazu - jak mówi Jan Paweł II - są jednym z istotnych zjawisk naszych czasów").

3. Cytat zakłada, że się podziela przekonania tego autora, chyba że coś przeciwnego jest wprost stwierdzone przed cytatem.

4. Każdy cytat musi być wyraźnie rozpoznawalny i odniesiony do autora oraz pozycji, z jakiej został zaczerpnięty. Kiedy dwa różne po kolei - lepiej jest umieścić nazwisko w tekście z jakimś wprowadzeniem (tu cytaty z Pisma św, czy dokumentów Kościoła).

5. Cytaty ze źródła podstawowego powinny być odniesione do wydania krytycznego lub najwierniejszego (czasem jest to po prostu wydanie ostatnie poprawione). Niedopusz­czalne jest cytowanie jakiejkolwiek pozycji (czy to źródła czy opracowania) z dwóch lub więcej różnych wydań.

6. W przypadku autorów obcojęzycznych (omawianych w pracy) praca powinna zawierać tekst oryginalny (przynajmniej w przypisie). Nie dotyczy to wszystkich rodzajów prac (np.z literatury) - jeśli się nie omawia stylu a jedynie problematykę moralną. Zawsze jednak trzeba dać odniesienie do tłumacza.

7. Odesłanie do autora i dzieła powinno być w pracy jasne (niedopuszczalna jest sytuacja, gdy ktoś cytuje najpierw Witka, potem Olejnika, a dalej pisze: idąc za tym autorem... i z przypisu można się zorientować, że "tym" oznaczało Witka).

8. Jeśli cytat nie przekracza dwóch lub trzech linijek maszynopisu, można go wbudowywać we własne zdania. W przypadku cytatów dłuższych, powinny one być umieszczone a linea ze stosownym wprowadzeniem.

9. Cytat powinien być wierny, należy go więc przepisywać z oryginału. Można zaznaczenie, kto jest cytowany, wpleść w tekst cytatu, ale tylko pomiędzy myślnika­mi. Każde opuszczenie fragmentu cytatu powinno być zaznaczone: "(...)". Jeśli się chce coś zaznaczyć przez podkreślenie, kursywę czy rozstrzelenie druku, należy w przypisie zaznaczyć od kogo pochodzi to wyróżnienie: (podkr. J.N.). Jeśli cytowane są starsze druki, gdzie obowiązują inne zasady interpunkcji czy ortografii, należy w pierwszym odnoszącym się do takiego dzieła przypisie zaznaczyć, że autor pracy pozostaje wierny (lub odstępuje od) ortografii i gramatyce źródła cytatu.

10. Cytat musi być możliwy do skontrolowania; jest świadectwem i czytelnik może chcieć sięgnąć do samego źródła. Dotyczy to zwłaszcza rzeczy trudno dostępnych, rękopisów, itp.



Autor: Jerzy Gocko
Ostatnia aktualizacja: 10.12.2006, godz. 15:30 - Jerzy Gocko