Ś.† P.

Prof. dr hab. Wiesław Chrzanowski

Ur. 20 grudnia 1923 r. w Warszawie.

Zm. 29 kwietnia 2012 r. w Warszawie.

Prof. dr hab. Ukończył w 1945 r. studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po zakończeniu studiów rozpoczął pracę naukową na stanowisku asystenta w Katedrze Prawa Cywilnego Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1 września 1947 r. podjął również pracę na stanowisku starszego asystenta w Szkole Głównej Handlowej. W latach 1955-1957 wykonywał zawód radcy prawnego. Przez następne trzy lata odbywał aplikację adwokacką. Zdał egzamin adwokacki z wynikiem bardzo dobrym, ale Minister Sprawiedliwości zgłosił veto przeciwko wpisaniu Go na listę adwokatów. W latach 1963-1981 świadczył pracę na rzecz Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego. W 1972 r. rozpoczął pracę naukową w Zakładzie Prawa Spółdzielczego Instytutu Spółdzielczego w Warszawie, gdzie został adiunktem. W 1975 r. Rada Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie - Skłodowskiej w Lublinie na podstawie rozprawy pt. Prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielczych zrzeszeniach budowy domów jednorodzinnych nadała Mu stopień doktora nauk prawnych. Cztery lata później ta sama Rada Wydziału nadała Mu stopień naukowy doktora habilitowanego na podstawie rozprawy pt. Formy prawne wspólnych przedsiębiorstw spółdzielczych i spółdzielczo - państwowych. Dn. 1 marca 1980 r. został mianowany docentem. Rok później objął stanowisko kierownika Zakładu Prawa Spółdzielczego Instytutu Badawczego. Z dniem 1 października 1982 r. objął stanowisko docenta, Kierownika Katedry Prawa Cywilnego na Wydziale Prawa Kanonicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Prowadził wykłady z zakresu prawa cywilnego materialnego, prawa rodzinnego oraz prawa korporacyjnego. W 1984 r. Senat Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego nadał Mu tytuł profesora nadzwyczajnego i powołał na stanowisko profesora. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego odmówił zatwierdzenia tego powołania. Zmiana tej decyzji nastąpiła dopiero w 1987 r. W latach 1987-1990 pełnił funkcję Prodziekana Wydziału Prawa Kanonicznego i Świeckiego KUL.
Zainteresowania badawcze dotyczą prawa spółdzielczego, rodzinnego i korporacyjnego. Szereg publikacji z zakresu prawa spółdzielczego, opublikowane w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych wywarło doniosły wpływ na ustawodawstwo w tej dziedzinie oraz na orzecznictwo Sądu Najwyższego.  Poza aktywnością czysto dydaktyczną Profesor Wiesław Chrzanowski poświęcał swój czas służbie publicznej. Praca formacyjna stała się charakterystycznym rysem Jego działalności. W czasie II wojny światowej walczył w szeregach Armii Krajowej między innymi w Powstaniu Warszawskim jako żołnierz Oddziału Specjalnego „Harnaś”. Działał w konspiracyjnych organizacjach o orientacji niepodległościowej i chrześcijańskiej m. in. Młodzież Wielkiej Polski, Chrześcijański Związek Młodzieży „Odnowa”. W latach 1948-1955 był więziony przez władze komunistyczne. W latach sześćdziesiątych został jednym z czołowych doradców Prymasa Tysiąclecia – Stefana Kardynała Wyszyńskiego. W 1980 aktywnie włączył się w działalność NSZZ „Solidarność”. Był współtwórcą Statutu „Solidarności” oraz jednym z pełnomocników w czasie jego rejestracji. W 1989 r. współtworzył Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe i został prezesem tej partii. W 1991 r. objął stanowisko Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego RP. W latach 1991-1993 pełnił funkcję Marszałka Sejmu RP.
Ważniejsze publikacje:
Prawo do lokalu w spółdzielniach budownictwa mieszkaniowego (1969/1970), Prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielniach budownictwa mieszkaniowego (1974), Prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielniach budownictwa mieszkaniowego (1977), Formy prawne wspólnych przedsiębiorstw spółdzielczych i spółdzielczo-państwowych (1979), Spółdzielcza forma zaspokajania potrzeb mieszkaniowych (Studium prawno-społeczne) (1981), Nowe prawo spółdzielcze analiza zmian (1983), Stosunki prawne między spółdzielniami mieszkaniowymi i ich członkami w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego (1985), Wizja parlamentu w nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (1994), Zarys prawa korporacyjnego – Część ogólna (1997), Problem ochrony trwałości małżeństwa w polskim prawie rodzinnym w: Kościelne Prawo Procesowe (1999), Etyka, polityka, etyka dyplomacji w: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Etyka dyplomacji (2002). 

Film dokumentalny o Prof. W. Chrzanowskim zrealizowany przez AKF 

Msza Święta w intencji śp. Profesora Wiesława Chrzanowskiego