Ta pewna „nieciągłość” obecna w dokumentach Urzędu Nauczycielskiego Kościoła stawia cały szereg pytań. Są to najpierw pytania dotyczące trafności diagnozy i sposobu reakcji na tendencje modernistyczne za czasów pontyfikatu Piusa X. Po drugie, rodzą się pytania o to, w jaki sposób dokumenty Soboru Watykańskiego II mogą być interpretowane na tle wcześniejszych wypowiedzi Magisterium – a zwłaszcza Piusa X – i czy rzeczywiście w doktrynie Vaticanum II to, co było powodem powstania kryzysu modernistycznego, znalazło odpowiedź? Właśnie te pytania stanowią podstawę problemu badawczego ujętego w rozprawie.

Tak zarysowana problematyka badawcza domagałaby się niezwykle szerokiego studium, w którym należałoby uwzględnić wszystkich przedstawicieli modernizmu. Dlatego w przedstawionej monografii obszar badań został ograniczony do trzech wiodących przedstawicieli modernizmu. Zdecydowano bowiem, by na postawiony problem spojrzeć przez perspektywę trzech autorów, których poglądy przyczyniły do powstania dekretu Lamentabili oraz encykliki Pascendi i zostały potępione, a więc A. Loisy’ego, E. Le Roy i G. Tyrrella. Wszyscy trzej wymienieni przedstawiciele modernizmu starali się, z właściwej sobie perspektywy, dokonać odnowy myśli i teologii chrześcijańskiej. Właśnie dlatego można próbować wychwycić ich idee i postulaty odnoszące się do najważniejszych zagadnień teologicznych, wokół których skupił się kryzys modernistyczny, a które decydują o fundamentach wiary.

Drugie założenie wspomnianej dysertacji wiąże się z wyborem tematów. Poglądy trzech wspomnianych autorów zostały przeanalizowane pod kątem rozumienia tego, co stanowi fundament chrześcijańskiej wiary. Chodzi o Boże Objawienie, dogmat i doświadczenie religijne. Takie usystematyzowanie perspektywy badawczej pozwala bowiem na całościowe odniesienie się do pytania o fundamenty wiary chrześcijańskiej, ponieważ ukazuje jej źródło (Objawienie Boże), możliwość jej zrozumienia i wyrażenia w teologicznych twierdzeniach (dogmat) oraz jej znaczenie dla praktyki chrześcijańskiego życia (doświadczenie chrześcijańskie). Wymienione trzy kręgi tematyczne stanowią oś prowadzonej w przedstawionej monografii refleksji teologicznej, w której każde z zagadnień opracowane zostało w taki sposób, aby ukazać najpierw myśl omawianych autorów, następnie wskazać odpowiedź Magisterium Kościoła za czasów Piusa X, a w końcu ukazać perspektywę, którą kreślą dokumenty Vaticanum II.