Czy zgadzacie się Państwo z tezą, że platonizm jest jednym z sensownych realistycznych rozwiązań sporu o powszechniki rozumianego jako spór o podstawę podobieństwa między rzeczami?

 

Podobieństwo to jest aspektualne. Pomidor jest podobny do papryki nie całym sobą, lecz pod pewnymi względami, na przykład koloru czy masy. Te aspekty podobieństwa mogą być własnościami - i tak właśnie jest w przypadku koloru i masy - ale mogą też być istotami przedmiotów. Zosia jest podobna do Jana przede wszystkim ze względu na swą istotę: człowieczeństwo. Podobieństwo pomidora i papryki nie jest tak daleko idące: dotyczy tylko własności, a nie istot. Ostatecznie chodzi więc o podstawę podobieństwa między istotami rzeczy i podobieństwa między własnościami rzeczy. Stąd za właściwą formę platonizmu uważam tę, w której uniwersaliami są tzw. jakości idealne (np. idealne człowieczeństwo lub idealna czerwień), pod które podpadają istoty i własności (np. człowieczeństwo Jana lub czerwień pomidora). Jakości takie nie są czymś, pod co podpadają przedmioty, np. sama Zosia lub Jan, lecz czymś, pod co podpadają aspekty przedmiotów. Innymi słowy, w artykule rozważam taką wersję platonizmu, w której uniwersaliami są idealne jakości, a nie idealne przedmioty. Powszechnikiem jest np. idealne człowieczeństwo, a nie idealny człowiek.

M. Piwowarczyk

 

Zapraszamy na - naszym zdaniem - bardzo interesującą dyskusję, w której wezmą udział Paweł Rojek i Marek Piwowarczyk. Debata pt. Czy platonizm jest ukrytym nominalizmem? Dotyczyć będzie książki Pawła Rojka pt. Tropy i uniwersalia. Badania ontologiczne, a naszą inspiracją do jej zaproponowania był polemiczny artykuł Maraka Piwowarczyka Platonizm a spór o uniwersalia. W związku z książką Pawła Rojka Tropy i uniwersalia, który ukazał się w kwartalniku Filozofia Nauki (DOI: https://doi.org/10.14394/filnau.2020.0012).

 

 

A przy okazji chcemy zaprezentować sylwetkę drugiego uczestnika debaty, a jest nim Marek Piwowarczyk, dr hab, prof. KUL.

Jak mówi sam o sobie: Moje badania koncentrują się na zagadnieniach związanych z substancjalizmem. W szczególności interesują mnie następujące kwestie:

  • struktura podmiot-własności;
  • zmiana i trwanie w czasie;
  • działanie przedmiotu i natura własności dyspozycyjnych;
  • status ontyczny integralnych części substancji;
  • kategoryzacja rzeczywistości.

Zajmuję się też filozofią religii a zwłaszcza problematyką argumentów ontologicznych, zagadnieniami prostoty, wszechobecności, niezmienności i wieczności Boga a także kwestią stosunku świata do Boga. W swoich badaniach poruszam się w obrębie czterech tradycji filozoficznych: ontologii fenomenologicznej (R. Ingarden), filozofii klasycznej (Arystoteles, Tomasz z Akwinu), filozofii analitycznej (E.J. Lowe, M. Loux, A. Bird, D. Armstrong, J. Heil) i filozofii procesu (A.N. Whitehead, Ch. Hartshorne). Czasem robię wycieczki do G.W. Leibniza i Ch. Wolffa.

 

 

Autor: Andrzej Zykubek
Ostatnia aktualizacja: 09.05.2021, godz. 10:59 - Andrzej Zykubek