Historia Katedry Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych KUL

 

1. Lata 1918-1939

 

Problematyka pracy zarobkowej człowieka i związanych z nią zagadnień obecna była na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim od momentu jego powstania w 1918 roku. Przedmiotem, który najbliżej związany był z obecnie wykładanym prawem pracy i ubezpieczeniami społecznymi, była polityka społeczna. Przedmiot ten wykładał ks. Antoni Szymański (1881-1942), dziekan Wydziału Prawa Kanonicznego (1920/21), prodziekan tego Wydziału (1921/22), prorektor (1922-1926), dziekan Wydziału Nauk Społeczno - Ekonomicznych (1931-1933) i rektor KUL w latach 1933-1939. Polityka społeczna jako przedmiot uniwersytecki była wykładana na Wydziale Prawa i Nauk Społeczno - Ekonomicznych nieprzerwanie od 1918 do 1939 roku. W latach 1918-1928 wykładano ją także na Wydziale Prawa Kanonicznego i Nauk Moralnych (późniejszy Wydział Prawa Kanonicznego). Zarówno na Wydziale Prawa Kanonicznego, jak i na Wydziale Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych przedmiot obejmował wykład kursowy oraz seminarium (niekiedy też proseminarium, np. 1918/19).

 

Należy wyraźnie zaznaczyć, że polityka społeczna jako przedmiot akademicki wyłącznie w pewnym aspekcie uwzględniała zagadnienia pracy zarobkowej. W ramach przedmiotu kursowego prowadzonego przez ks. prof. Antoniego Szymańskiego analizowane były zagadnie­nia, którymi żyło ówcześnie społeczeństwo polskie: sprawy życia rodzinnego, małżeństwo, rozwody, aborcja, Akcja Katolicka, a także nauka społeczna Kościoła.Po utworzeniu w roku akademickim 1922/23 na Wydziale Prawa Nauk Społeczno - Ekonomicznych dwóch sekcji: Prawa i Administracji, polityka społeczna była przedmiotem wykładanym na każdej z nich. Na obu sekcjach prowadzone było także seminarium z polityki społecznej.

 

Obok polityki społecznej w niektórych latach akademickich wpro­wadzane były przedmioty nawiązujące wprost do prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. W roku 1926/27 na Wydziale Prawa Kanonicznego, a od roku 1927/28 z przerwami na Wydziale Prawa Nauk Społeczno - Ekonomicznych wykładany był przedmiot Ustawo­dawstwo pracy (w 1931/32 Ustawodawstwo pracy i opieki społecznej).

 

Na Wydziale Prawa Nauk Społeczno-Ekonomicznych wykładany był przedmiot Umowa i ochrona pracy (1926/27). W roku 1926/27 przedmiot Ubezpieczenia społeczne wykładał ks. Szymański. Od 1933/34 Ubezpieczenia społeczne były stałym przedmiotem na Sekcji Ekonomicz­nej, wykładanym przez prof. Zbigniewa Pazdrę aż do 1939 roku.

 

2. Lata 1944-1983 r.

 

W ramach Sekcji Nauk Prawnych działającej na Wydziale Prawa i Nauk Społeczno -Ekonomicznych w latach 1944-1952 prawo pracy i ubezpieczenia społeczne były odrębnie wykładanymi przedmiotami. Prawo pracy wykładane było na Sekcji Prawa od roku akademickiego 1948/49 na IV roku, na specjalizacjach o kierunku cywilistycznym, kryminologicznym i administracyjnym przez dr Antoniego Pastuszkę. Ubezpieczenia społeczne jako przedmiot wykładane były przez dr Zbigniewa Makarczyka. Od roku akademickiego 1949/50 na Sekcji Ekonomicznej (wykładał on tu także Przedmiot Ochrona Pracy), a w roku akademickim 1951/52 także na Sekcji Prawa - specjalizacji o kierunku administracyjnym. Na Sekcji Ekonomicznej wykładany był także przedmiot Polityka społeczna; w ramach tej Sekcji funkcjonowała Katedra Polityki Społecznej.

 

Na Wydziale Prawa Kanonicznego, który nieprzerwanie funkcjo­nował od 1944 roku wykład z prawa pracy i ubezpieczeń społecznych prowadzony był dla studentów kursu zwyczajnego od roku akade­mickiego 1977/1978. Prawo pracy i ubezpieczenia społeczne wykładał ks. prof. dr hab. H. Misztal. Po utworzeniu studiów zaocznych prawa kanonicznego w 1978 roku w programie studiów także przewidziany był wykład z prawa pracy. W roku 1978/80 przedmiot ten wykładał także ks. Misztal. Od roku 1980/81 wykłady z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych na kursie zwyczajnym, a od roku 1983/84 także na studium zaocznym prowadził ks. prof. H. Karbownik. Na studiach prawa kanonicznego prowadzone były także ćwiczenia z prawa pracy i ubezpieczeń społecznych (od roku 1982/83).

 

Od momentu faktycznego rozpoczęcia na Wydziale Prawa Kano­nicznego działalności przez Sekcję Prawa, tj. od roku akademickiego 1983/84, prawo pracy i ubezpieczeń społecznych było obowiązkowym przedmiotem. W 1984 roku został zatrudniony prof. Jerzy Wratny, który nieprzerwanie do 1995 roku prowadził zajęcia z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. W tym też roku - 1984 roku - utworzona została Katedra Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, a kierownikiem Katedry został prof. J. Wratny. Funkcje tę sprawował do zakończenia pracy w KUL, tj. 30 września 1995 roku. Od 1984 roku prowadzone były na Sekcji Prawa: wykład z prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, ćwiczenia i seminarium, natomiast na Sekcji Prawa Kanonicznego wykład i ćwiczenia z prawa pracy i ubezpieczeń społecznych dla studentów prawa kanonicznego kurs B oraz wykład z prawa pracy dla studentów studium zaocznego. Wszystkie zajęcia prowadził prof. J. Wratny. Wykład dla studentów Sekcji Prawa i Sekcji Prawa Kanonicznego kursu B prowadzony był wspólnie przez prof. J. Wratnego. Od roku 1982/83 do roku 1993/94 ćwiczenia dla studentów prawa kanonicznego prowadziła s. mgr T. Bach. Na Sekcji prawa kanonicznego wykład na studium zaocznym prowadził nadal ks. H. Karbownik, a po uzyskaniu stopnia doktora - s. dr T. Bach (od roku 1989190). Od roku akademickiego 1994/95 wykład na studium zaocznym nie był kontynuowany. Od 1 października 1992 roku został zatrudniony w Katedrze asystent - mgr Jacek Szczot. Prowadził ćwiczenia z prawa pracy i ubezpieczeń społecznych na Sekcji Prawa a później także dla studentów prawa kanonicznego.

 

Po odejściu w 1995 roku z Uniwersytetu prof. dr hab. Jerzego Wratnego od 1 października 1995 roku w Katedrze został zatrudniony na stanowisku profesora prof. Grzegorz Goździewicz. 5 grudnia 1995 roku uchwałą Rady Wydziału powierzono mu funkcję Kierownika Katedry. Od 1 października 1997 roku został zatrudniony w Katedrze na stanowisku asystenta mgr Artur Rycak. 15 lutego 1998 roku zatrud­niona została na stanowisku asystenta mgr Ewa Wronikowska. Dnia 1 października 2001 roku na studia doktoranckie zostali przyjęci absolwenci Wydziału: mgr Anna Makaruk i mgr Paweł Nowik. Studia ukończył w 2007 roku dr Paweł Nowik po obronie pracy doktorskiej, od 1 października 2007 roku, został zatrudniony w Katedrze na stanowisku asystenta.

 

Powstanie Katedry i jej pracownicy

 

Katedra Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych została utworzona w 1984 roku. Jej pierwszym kierownikiem został prof. dr hab. Jerzy Wratny (1984-1995). Urodzony 1 listopada 1943 roku w Warszawie, studia prawnicze w latach 1961-1966 odbył na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszaw­skiego. W latach 1966-1968 był zatrudniony na stanowisku asystenta w Katedrze Prawa Finansowego Uniwersytetu Warszawskiego. W 1968 roku został zatrudniony na stanowisku asystenta w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych, gdzie, z krótkimi przerwami, pracuje do dzisiaj. J. Wratny stopień naukowy doktora uzyskał w 1974 roku na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego na pod­stawie publicznej obrony rozprawy doktorskiej na temat Wpływ wynagrodzenia akordowego na sytuację prawną pracownika (promotorem pracy był doc. dr hab. Roman Korolec). W 1975 roku za swoją rozprawę doktorską uzyskał drugą nagrodę w konkursie „Państwa i Prawa" na najlepsze prace doktorskie i habilitacyjne z dziedziny nauk prawnych. Stopień naukowy doktora habilitowanego uzyskał w 1983 roku na podstawie rozprawy habilitacyjnej Obowiązek dbałości o wynik pracy oraz skutki jego naruszenia.

 

Od 1 października 1992 roku w Katedrze został zatrudniony jako asystent mgr Jacek Szczot, który był jej pracownikiem do roku 2003. Urodzony 31 stycznia 1965 roku w Poznaniu, studia prawnicze odbył w latach 1985-1990 na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W roku 1992 podjął pracę w Katedrze Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w charakterze pracownika naukowo - dydaktycznego na stanowisku asystenta. W latach 1997-2001 był urlopowany z tytułu sprawowania mandatu poselskiego. Z Katedry odszedł 1 października 2003 roku. Aktualnie jest zatrudniony na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w Katedrze Nauki Administracji na stano­wisku adiunkta, gdzie w roku 2005 przygotował i obronił pracę doktorską z zakresu administracji na temat Równość w dostępie do zatrudnienia w urzędach administracji publicznej (promotor: prof. dr hab. Stanisław Wrzosek).

 

W roku 1995, po odejściu z Katedry prof. Wratnego, został za­trudniony na stanowisku profesora prof. Grzegorz Goździewicz. W dniu 5 grudnia 1995 roku uchwałą Rady Wydziału powierzono mu funkcję kierownika Katedry, którą pełnił do 2012 roku. Grzegorz Goździewicz urodził się 12 maja 1947 roku we Wrześni. Studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Pozna­niu odbył w latach 1965-1969. W latach 1969-1971 odbył w Sądzie Wojewódzkim w Poznaniu aplikację sądową zakończoną egzaminem sędziowskim. W latach 1970-1971 był doktorantem na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od roku 1971 do chwili obecnej zatrudniony jest na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu w charakterze pracownika naukowo-dydaktycznego. W 1974 roku obronił tamże pracę doktorską na temat Umowa o naukę zawodu, której promotorem był prof. dr hab. Czesław Jackowiak. W 1975 roku odbył 4-miesięczny staż naukowy na Uniwersytecie w Bonn jako stypendysta Fundacji im. Friedricha Eberta. W latach 1981-1983 był stypendystą Fundacji im. Humboldta na tamtejszym uniwersytecie w Instytucie Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego. W 1988 uzyskał habilitację z zakresu prawa pracy na podstawie rozprawy Szczególny charakter norm prawa pracy, przeprowadzonej na Wydziale Prawa i Administracji UMK w Toruniu. Od roku 1990 jest zatrudniony na stanowisku profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toru­niu. W latach 1996-1999 był dziekanem Wydziału Prawa i Administracji UMK. Prof. Goździewicz jest laureatem Nagrody Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w konkursie na najlepsze prace doktorskie z dziedziny prawa pracy, ubezpieczeń społecznych i polityki społecz­nej (II nagroda w roku 1974) oraz Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za rozprawę habilitacyjną (II stopnia w 1989 roku). Był wielokrotnie nagradzany przez Rektora UMK w Toruniu za osiągnię­cia naukowe, dydaktyczne i organizacyjne. Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Komisji Edukacji Naukowej.

 

Od 1 października 1997 roku w Katedrze został zatrudniony na stanowisku asystenta mgr Artur Rycak. Urodzony 17 listopada 1971 roku w Tomaszowie Lubelskim, jest absolwentem Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL i sędzią. Studia prawnicze odbył w latach 1990-1995, natomiast w latach 1996-1998 aplikację sędziowską. Od 1 października 1997 roku do 30 września 2006 roku był zatrudniony jako asystent w Katedrze Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych KUL. W latach 2000-2003 roku odbył asesurę sądową w Sądzie Rejonowym w Chełmie, okręg lubelski. 3 października 2003 roku uzyskał nominację sędziowską. W okresie 2003-2006 roku pracował na stanowisku sędziego Sądu Rejonowego w Chełmie. Od lutego 2006 jest głównym specjalistą w Departamencie Sądów Po­wszechnych Ministerstwa Sprawiedliwości.

 

W dniu 15 lutego 1998 roku na stanowisku asystenta zatrudniona została mgr Ewa Wronikowska. Urodzona 1 grudnia 1972 roku w Lublinie, studia prawnicze odbyła na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji w latach 1992-1997. Tytuł magistra otrzymała na podstawie pracy magisterskiej na temat Godziwość wynagrodzenia za pracę napisanej pod kierunkiem prof. Goździewicza. Stopień doktora nauk prawnych w zakresie prawa pracy E. Wroni­kowska uzyskała w 2006 roku na podstawie publicznej obrony pracy doktorskiej na temat Zasada dialogu społecznego w zbiorowych stosunkach prawa pracy w Polsce napisanej pod kierunkiem prof. Goździewicza.

 

Od 1 października 2001 na studia doktoranckie zostali przyjęci absolwenci Wydziału: mgr Anna Makaruk i mgr Paweł Nowik. Oboje ukończyli studia w 2007 roku. Paweł Nowik urodził się 3 lutego 1977 roku w Świdniku, w latach 1996-2001 odbył studia na wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL. Tematem jego pracy magisterskiej, napisanej pod kierunkiem prof. G. Goździewicza, były "Prawne formy kształtowania wynagrodzenia za pracę". Od 2001 do 2007 roku uczestniczył w studiach doktoranckich na seminarium z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych u prof. G. Goździewicza. W marcu 2007 roku uzyskał stopień naukowy doktora na podstawie przedstawionej rozprawy doktorskiej pt. Negocjacyjny system kształtowania wynagrodzenia za pracę w Polsce. Promotorem w przewodzie doktorskim był dr hab. G. Goź­dziewicz, prof. KUL. W roku 2017 dr Paweł Nowik uzyskał stopnień doktora habilitowanego nauk prawnych w zakresie prawa, nadany uchwałą Rady Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL z dnia 14 listopada 2017 r. na podstawie osiągnięcia naukowego pt. Pojęcie równowagi prawnej w zbiorowym prawie pracy. Recenzentami w postępowaniu habilitacyjnym byli prof. Tadeusz Kuczyński, prof. Michał Seweryński oraz dr hab. Anna Musiała. Przewodniczącym Komisji była prof. Małgorzata Gersdorf. Prof. Paweł Nowik jest współtwórcą programów studiów podyplomowych takich jak: kontrola i audyt wewnętrzny (we współ­pracy z Polskim Instytutem Kontroli Wewnętrznej), organizacja i zarządzanie, handel zagraniczny (we współpracy z Ministerstwem Gospodarki).

 

Mgr Anna Makaruk, urodzona 3 sierpnia 1977 roku w Warszawie, studia prawnicze odbyła w latach 1996-2001 na Katolickim Uniwersy­tecie Lubelskim. Na seminarium z prawa pracy i ubezpieczeń społecz­nych pod kierunkiem prof. dra hab. Grzegorza Goździewicza przygotowała pracę magisterską pt. Zmiany organizacyjno - prawne po stronie pracodawcy i ich wpływ na stosunki pracy. W latach 2001-2007 była uczestniczką dziennych studiów doktoranckich. Na seminarium z pra­wa pracy i ubezpieczeń społecznych pod kierunkiem prof. dra hab. Grzegorza Goździewicza przygotowywała rozprawę doktorską na temat: Normatywne porozumienia zbiorowe w polskim prawie pracy. W dniu 24 kwietnia 2007 roku wszczęty został jej przewód doktorski. W latach 2001-2004 mgr Makaruk odbyła aplikacje sądową w okrę­gu Sądu Okręgowego w Lublinie. Egzamin sędziowski zdała na ocenę bardzo dobrą. Z dniem 1 października 2009 roku na stanowisku asystenta zatrudniony został w Katedrze mgr Sławomir Graboń.

 

Mgr Sławomir Graboń urodził się 6 maja 1980 roku w Międzybrodziu Bialskim. W latach 1999-2005 odbył studia teologiczne na Wydziale Prawa Kanonicznego Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Na podstawie pracy Organizacja działalności charytatywnej na ziemi krakowskiej podczas okupacji hitlerowskiej. Rys historyczno - prawny, napisanej na seminarium z prawa kanonicznego pod kierunkiem ks. prof. Jana Dyducha uzyskał w 2005 roku tytuł magistra teologii. W 2007 roku mgr Sławomir Graboń uzyskał stopień magistra licencjata prawa kanonicznego KUL na podstawie pracy Pozaprocesowe zadania adwokata kościelnego, napisanej na seminarium z kościelnego prawa procesowego pod kierunkiem bp. prof. Andrzeja Dzięgi.  W 2008 roku uzyskał stopień magistra prawa KUL na podstawie pracy Kontrola i nadzór Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie praw pracowniczych, napisanej na seminarium z prawa pracy i ubezpieczeń społecznych pod kierunkiem prof. Grzegorza Goździewicza.

W chwili obecnej mgr Sławomir Graboń przygotowuje rozprawę doktorską z ubezpieczeń społecznych pt. Składka na społeczne ubezpieczenie wypadkowe pod kierunkiem prof. Grzegorza Goździewicza.

 

W lutym 2018 roku w Katedrze pracę rozpoczął dr Maciej Jarota. Pracę magisterską obronił pod kierunkiem prof. Teresy Liszcz na Uniwersytecie Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie. Jest członkiem Okręgowej Izby Radców Prawnych w Lublinie. W kwietniu 2017 roku na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II obronił pracę doktorską pt. Polubowne sposoby rozwiązywania sporów zbiorowych (specjalność: prawo pracy); recenzowaną przez prof. Grzegorza Goździewicza oraz prof. Jana Wojtyłę. Uchwała Rady Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL o nadaniu stopnia doktora nauk prawnych zapadła w dniu 16 maja 2017 roku. Promotorem w przewodzie doktorskim był ks. prof. Włodzimierz Broński.

 

Autor: Paweł Nowik
Ostatnia aktualizacja: 06.06.2018, godz. 23:03 - Paweł Nowik