EN: About the Sense Perceptions and the Adventitious Ideas in Descartes’s Philosophy  

 

Źródło/source:

Roczniki Filozoficzne, 63(2015), nr 1

 
Strony/pages: 49-64  

 

http://dx.doi.org/10.18290/rf.2015.63.1-4

 

Streszczenie

Artykuł ma na celu przedstawienie poglądów Kartezjusza dotyczących związków między postrzeżeniami zmysłowymi a ideami nabytymi. W związku z tym, że zagadnienia te były przez autora Medytacji opracowywane przez wiele lat i ujmowane z odmiennych perspektyw, zestawiam tutaj poszczególne ich ujęcia z najważniejszych pism. Analizy przeprowadzone są zgodnie z chronologią powstawania dzieł, dlatego autor rozpoczyna je od pism fizykalnych, przez metafizyczne i dotyczące anatomii człowieka, by skończyć na psychologicznych. Takie ujęcie tematu pozwala ukazać zmianę podejścia Kartezjusza do omawianego problemu od jego naturalistycznego stanowiska do immanentyzmu. A jednocześnie umożliwia zasygnalizowanie istnienia nieusuwalnego na gruncie jego filozofii rozdarcia między opisywanym przezeń rozciągłym fizykalnym światem a treścią umysłu.

 

Summary

The article presents Descartes’ views on connection between sensible perceptions and adventitious ideas. The author of Meditations worked on this issue for many years and conceived it from different perspectives, therefore the author of the article tries to compare its various depictions presented in his most important works. The analysis is held according to the chronology of works’ origin and this is why the author begins it from physical works, trough metaphysical and concerning human anatomy, to finish with psychological writings. Such a perspective allows presenting how Descartes’ approach to the issue developed from naturalistic to immanent standpoint. And at the same time it enables to indicate that there is irremovable dilemma in his philosophy between described by him physical extensive world and content of mind. And at the same time it enables to indicate the dilemma of his philosophy: the existence of the irremovable gap between physical extensive world and the contents of human mind.

 

 

Słowa kluczowe: R. Descartes; dusza; ciało; spostrzeżenia; obrazy; idee; zmysły

 

Key words: R. Descartes; soul; body; perceptions; images; ideas; senses.

 

 

Bibliografia/References:

  1. ALQUIÉ Ferdinand: Kartezjusz, tłum. E. Wende, Warszawa: PAX 1989.
  2. DESCARTES René: Człowiek, tłum. A. Bednarczyk, Warszawa: PWN 1989.
  3. DESCARTES René: Medytacja o pierwszej filozofii, tłum. M. i K. Ajdukiewiczowie, Warszawa: PWN 1958.
  4. DESCARTES René: Namiętności duszy, tłum. L. Chmaj, Warszawa: PWN 1986.
  5. DESCARTES René: Opis ciała ludzkiego, tłum. A. Bednarczyk, Warszawa: PWN 1989.
  6. DESCARTES René: Prawidła kierowania umysłem, tłum. L. Chmaj, Warszawa: PWN 1958.
  7. DESCARTES René: Rozprawa o metodzie właściwego kierowania rozumem i poszukiwania prawdy w naukach, tłum. W. Wojciechowska, Warszawa: PWN 1981.
  8. DESCARTES René: Świat albo Traktat o świetle, tłum. T. Śliwiński, Kraków: Aureus 2005.
  9. DESCARTES René: Uwagi o pewnym pisemku, tłum. J. Kopania, Warszawa: PWN 1996.
  10. DESCARTES R.: Zasady filozofii, tłum. I. Dąmbska, Kęty: Antyk 2001.
  11. KOPANIA Jerzy: Funkcje poznawcze Descartesa teorii idei, Białystok: Dział Wydawnictw Filii UW w Białystoku 1988.

 

Informacja o Autorze/Information about Author:

Dr Krzysztof Wawrzonkowski – Instytut Filozofii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu; adres do korespondencji: ul. Rydygiera 20/6, 87-100 Toruń; e-mail: kwawrzonkowski@umk.pl

 

 

Cytowanie/Citation information:

Wawrzonkowski, Krzysztof. 2015. "O spostrzeżeniach zmysłowych i ideach nabytych w filozofii Kartezjusza." Roczniki Filozoficzne 63, 1: 49-64, http://dx.doi.org/10.18290/rf.2015.63.1-4.

 

 

 

Autor: Anna Starościc
Ostatnia aktualizacja: 24.12.2015, godz. 01:07 - Anna Starościc