PL: CZYTANIE UMYSŁU W KRÓLESTWIE ZWIERZĄT: KONTROWERSJE FILOZOFICZNE
Źódło/source:	Roczniki Filozoficzne, 66 (2018), nr 3
Strony/pages:	147-162

 

http://dx.doi.org/10.18290/rf.2018.66.3-7

 

Streszczenie

Celem analiz przeprowadzanych w tym artykule jest wykazanie, że w wielości teorii percepcji, które koncentrują swoje główne założenia wokół idei działania i ucieleśnienia, możemy wyróżnić zbiór podejść, które charakterystycznie podkreślają następujące twierdzenia: że żywy orga­nizm powinien służyć jako podmiot postrzegający; że stany percepcyjne są nie tylko formą dzia­łania, ale przede wszystkim formą świadomości; że informację percepcyjną uzyskuje się przez po­strze­ganie podmiotów ze środowiska za pomocą tzw. niezmienników percepcyjnych (tj. wskaź­ników struk­turalnych, które pozwalają organizmom rozpoznać takie właściwości percepcyjne, jak kolor, kształt, wielkość, natężenie dźwięku, rodzaj i kierunek zapachu, dotykalnie sprawdzalna tek­stura itp.).

 

 

Summary

The aim of the analyzes carried out in this paper is to show that within the multitude of theo­ries of per­ception which center their main presuppositions around the idea of action and embo­di­ment, we can distinguish a body of approaches, which characteristically emphasize the following claims: that it is the living organism that should serve as perceiving subject; that perceptual states are not only a form of action but primarily a form of consciousness; that perceptual information is obtained by perceiving subjects from the environment by means of so-called perceptual invariants (i.e. struc­tural indicators, which allow organisms to recognize such perceptual properties as co­lor, shape, size, intensity of sound, type and direction of smell, tactilely given texture, etc.).

 

  

Słowa kluczowe: świadomość; postrzeganie; biologiczny eksternalizm; enaktywizm; doświad­czenie; wrażliwość; akcjonizm; dysjunktywizm.

Key words: consciousness; perception; biological externalism; enactivism; experience; sentience; actionism; disjunctivism.

 

 

Bibliografia/References:

 

1. Bermúdez, José Luis (ed.). 2005. Thought, Reference, and Experience. Oxford: Clarendon Press.

2. Byrne, Alex, & Heather Logue (eds.). 2009. Disjunctivism: Contemporary Readings. Cam­bridge: The MIT Press.

3. Cheselden, William. 1728. “An Account of Some Observations Made by a Young Gentleman, Who Was Born Blind, or Lost His Sight so Early, That He Had no Remembrance of Ever Having Seen, and Was Couch’d between 13 and 14 Years of Age.” Philosophical Trans­actions of the Royal Society vol. 35: 447–50. DOI: http://dx.doi.org/10.1098/rstl. 1727.0038.

4. Campbell, John. 1996. “Molyneux’s Question.” Philosophical Issues vol. 7: 301–18. DOI: https://doi.org/10.2307/1522914

5. Campbell, John. 2005. “Information Processing, Phenomenal Consciousness, and Molyneux’s Que­stion.” In José Luis Bermúdez (ed.). Thought, Reference, and Experience, 195–320. Oxford: Clarendon Press.

6. Clark, Andy. 2006. “Cognitive Complexity and the Sensorimotor Frontier.” Aristotelian Society. Supplementary Volume vol. 80, issue 1: 43–65. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-8349. 2006.00137.x.

7. Godfrey-Smith, Peter. 2016. The Octopus, the Sea, and the Deep Origins of Consciousness. New York: Farrar, Straus and Giroux.

8. Gallagher, Shaun. 2005. How the Body Shapes the Mind. New York: Oxford University Press.

9. Gibson, James J. 1979/1986. The Ecological Approach to Visual Perception. London: LEA.

10. Haddock, Adrian, & Fiona Macpherson (eds.). 2008. Disjunctivism: Perception, Action, Know­ledge. Oxford: Oxford University Press.

11. Heil, John. 1983. Perception and Cognition. Berkeley: University of California Press.

12. Hinton, J[ohn] M[ichael]. 1967/2009. “Visual Experiences.” In Alex Byrne & Heather Logue (eds.). Disjunctivism: Contemporary Readings, 1–11. Cam­bridge: The MIT Press. [Reprinted from: Mind vol. 76 (1967): 217–27].

13. Hinton, J[ohn] M[ichael]. (1973/2009), “Selections from Experiences.” In Alex Byrne & Hea­ther Logue (eds.). Disjunctivism: Contemporary Readings, 13–32. Cam­bridge: The MIT Press. [Re­printed from: J.M. Hinton. Experiences: An Inquiry into Some Ambiguities. Oxford: Ox­ford University Press, 1973].

14. Hutto, Daniel D., & Eric Myin. 2013. Radicalizing Enactivism. Cambridge: The MIT Press.

15. Nudds, Matthew. 2011. “The Senses as Psychological Kinds.” In Fiona Macpherson (ed.). The senses: Classical and contemporary philosophical perspectives, 311–40. Oxford: Oxford University Press.

16. Macpherson, Fiona (ed.). The senses: Classical and contemporary philosophical perspectives. Oxford: Oxford University Press.

17. Martin, M.G.F. (2006. “On Being Alienated.” In Tamar Szabó Gendler and John Haw­thorne (eds.). Perceptual Experience, 354–410. Oxford: Oxford University Press.

18. McDowell, John. 2008. “The Disjunctive Conception of Experience as Material for a Trans­cen­dental Argument.” In Adrian Haddock & Fiona Macpherson (eds.). Disjunctivism: Per­ception, Action, Know­ledge, 376–89. Oxford: Oxford University Press.

19. Nagel, Thomas. 1974. “What Is It Like to Be a Bat?” The Philosophical Review vol. 83, no. 4 (October): 435-50. DOI: https://doi.org/10.2307/2183914.

20. Noë, Alva. 2004. Action in Perception. Cambridge: The MIT Press.

21. O’Regan, J. Kevin, & Alva Noë. 2001. “A Sensorimotor Account of Vision and Visual Con­scious­ness.” Behavioral and Brain Sciences vol. 24: 939-1031.

22. Schetz, Adriana. 2009. “Widzieć krawędzie, dotykać głębi, czyli współczesne rozważania doty­czące pytania Molyneux.” Studia z Kognitywistyki i Filozofii Umysłu vol. 3: 55–79.

23. Schetz, Adriana. 2014. Biologiczny eksternalizm w teoriach percepcji. (Prace z Filozofii i Kog­ni­tywistyki). Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

24. Schetz, Adriana. 2016. “Non-relational conception of consciousness,” Constructivist Founda­tions vol. 11, no. 3: 562–564.

25. Shapiro, Lawrence. 2011. Embodied Cognition. London: Routledge.

    Thompson, Evan T. 2007. Mind in Life: Biology, Phenomenology, and the Science of Mind. Cam­bridge: Harvard University Press.

26. Varela, Francisco J. 1996. “Neurophenomenology: A methodological remedy for the hard prob­lem.” Journal of Consciousness Studies vol. 3, no. 4: 330–49.

27. Varela, Francisco J., Evan T. Thompson, & Eleanor Rosch. 1991. The Embodied Mind: Cog­nitive Science and Human Experience. Cambridge: The MIT Press.

Informacja o autorze/Information about Author:

Dr. hab. Adriana Schetz, Prof. at US—University of Szczecin, Institute of Philosophy, Department of Epi­ste­mology; address for cor­respon­dence—e-mail: adriana.schetz@gmail.com

 

 

Cytowanie/Citation information:

Schetz, Adriana. 2018. Consciousness and Perception from Biological Externalism Point of View. "Roczniki Filozoficzne" 66, 3: 147-162, DOI: 10.18290/rf.2018.66.3-7.