PL:

CZYTANIE UMYSŁU W KRÓLESTWIE ZWIERZĄT:

KONTROWERSJE FILOZOFICZNE

  
Źódło/source:

Roczniki Filozoficzne, 66 (2018), nr 3

  
Strony/pages: 101-122  

 

http://dx.doi.org/10.18290/rf.2018.66.3-5

 

Streszczenie

Główną kwestią w debacie na temat umysłu zwierząt jest kwestia czytania umysłu (mind­reading). Ta złożona zdol­ność poznawcza należy do kluczowych elementów poznania spo­łecz­nego — jako forma do­stosowania się do konkretnych okoliczności związanych z życiem w gru­pach umoż­­liwia odczyt stanów psychicznych innych podmiotów, np. intencji, pragnień i prze­ko­nań, a także adaptację włas­nego zachowania do tych informacji. Celem artykułu jest przed­sta­wienie głównych kontrowersji filozoficznych, które pojawiają się w dyskusji na temat tego, czy zdolność tę można przypisać zwierzętom, a jeśli tak, to w jakim stopniu. Dyskusje filo­zo­ficzne koncentrują się na zagadnieniach metodologicznych, takich jak: alternatywne modele inter­pre­ta­cyjne za­cho­wań zwierząt, antropo­morfizm, protokoły eksperymentalne i zdolność oceny umy­słu, a także na­tu­ra umysłu (myślenia).

 

 

Summary

The central issue in the debate on animal minds is the issue of mindreading. This complicated cognitive ability belongs to the key elements of social cognition—as a form of adapting to specific circumstances connected with living in groups, it enables the reading of the mental states of other individuals, e.g. intentions, desires, and beliefs as well as the adaptation of one’s own behavior to this information. The primary purpose of the article is to present the main philo­sophical contro­versies which arise in the discussion of whether this ability can be attributed to animals; if so, then to what extent. Philosophical discussions concentrate on methodological issues: alternative inter­pretational models of animal behavior (mindreading vs reading behavior), anthropo­mor­phism, expe­rimental protocols, and gradeability of mindreading as well as the nature of the mind (thinking).

 

  

Słowa kluczowe: czytanie umysłu; umysły zwierząt; antropomorfizm.

Key words: mindreading; animal minds; anthropomorphism.

 

 

Bibliografia/References:

 

  1. Andrews, Kristian. 2014. “Animal Cognition.” In The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2014 Edition), edited by Edward N. Zalta. Accessed 13 July 2018. http://plato.stanford.edu/ archives/fall2014/entries/cognition-animal/.

  2. Andrews, Kristian, & Brian Huss. 2014. “Anthropomorphism, anthropectomy, and the null hypo­thesis.” Biology & Philosophy, vol. 29, no. 5: 711–29. Biology &Philosophy. DOI: https://doi.org/10.1007/s10539-014-9442-2.

  3. Baron-Cohen, Simon. 1995. Mindblindness: An Essay on Autism and Theory of Mind. Cam­bridge, Mass.: MIT Press.

  4. Bermúdez, José Luis. 2009. “Mindreading in the animal kingdom.” In Robert Lurz (ed.). The Philo­sophy of Animal Minds, 145–64. New York: Cambridge University Press.

  5. Bermúdez, José Luis. 2011. “Mindreading and Moral Significance in Non-Human Animals.” In Tom L. Beauchamp & Raymond G. Frey (eds.). Oxford Handbook to Animal Ethics, 407–40. Oxford: Oxford University Press.

  6. Call, Josef, & Michael Tomasello. 2008. “Does the chimpanzee have a theory of mind? 30 years later.” Trends in Cognitive Sciences vol. 12, issue 5: 187–91. DOI: https://doi.org/ 10.1016/j.tics.2008.02.010.

  7. Catala, Amélie, Britta Mang, Lisa Wallis, & Ludwig Hubert. 2017. “Dogs demonstrate per­spective taking based on geometrical gaze following in Guesser-Knower task”. Animal Cog­nition, vol. 20, issue 4: 581–89. DOI: https://doi.org/10.1007/s10071-017-1082-x.

  8. Cheney, Dorothy L., & Robert M. Seyfarth. 1990. How Monkey See the World. Inside the Mind of Another Species. Chicago: Chicago University Press.

  9. Davidson, Donald. 1982. “Rational Animal.” Dialectica vol. 36, no. 4: 317–27. DOI: https://doi.org/ 10.1111/j.1746-8361.1982.tb01546.x.

  10. Davidson, Donald. 2004. “The Problem of Objectivity.” In Donald Davidson. Problems of Ra­tio­­na­lity, 3–18. Oxford: Clarendon Press.

  11. Fisher, John A. 1996. “The Myth of Anthropomorphism.” In Marc Bekoff & Dale Jamieson (eds.). Readings in Animal Cognition, 3–16. Cambridge, Mass.: MIT Press.

  12. Gómez, Juan C. 1998. “Some thoughts about the evolution of LADS, with special reference to TOM and SAM.” In Peter Carruthers & Jill Boucher (eds.). Language and thought: Interdisciplinary themes, 76–93. Cam­bridge: Cambridge University Press.

  13. Griffin, Donald. 2004. Umysły zwierząt. Czy zwierzęta mają świadomość?. Translated by Magda Ślósarska & Anna Tabaczyńska. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

  14. Gut, Arkadiusz. 2009. O relacji między myślą a językiem. Studium krytyczne stanowisk utoż­samiających myśl z językiem. Lublin: TN KUL.

  15. Gut, Arkadiusz, & Zbigniew Wróblewski. 2015. “Czy reprezentacje mentalne zwierząt są nie­przezroczyste?”. Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria vol. 24, issue 2 (94): 371–82.

  16. Hare, Brian, Josef Call, & Michael Tomasello. 2001. “Do Chimpanzees know what con­spe­ci­fics know and do not know.” Animal Behavior vol. 61, issue 1: 139–51. DOI: https://doi.org/ 10.1006/anbe.2000.1518.

  17. Heyes, Cecilia M. 1998. “Theory of mind in nonhuman primates.” Behavioral and Brain Sciences vol. 21: 101–48.

    Humphrey, Nick. 1978. “Nature’s Psychologists.” New Scientist vol 78, 1109: 900–904.

  18. Kaminski, Juliane, Josep Call, & Michael Tomasello. 2008, “Chimpanzees know what others know, but not what they believe.” Cognition vol. 109, issue 2: 224–34. DOI: https://doi.org/ 10.1016/j.cognition.2008.08.010.

  19. Krupenye, Christopher, Fumihiro Kano, Satoshi Hirata, Josep Call, & Michael Tomasello. 2017. “A test of the submentalizing hypothesis: Apes’ performance in a false belief task in­­animate control.” Communicative & Integrative Biology vol. 10, issue 4. DOI: https://doi.org/  10.1080/19420889.2017.1343771

  20. Lurz, Robert. 2011a. Mindreading Animals: The Debate over What Animals Know about other Minds. Cambridge, Mass.: MIT Press.

  21. Lurz, Robert. 2011b. “Belief Attribution in Animals: On How to Move Forward Conceptually and Empirically.”. Review of Philosophy and Psychology vol. 2, issue 1: 19–59. DOI: https://doi.org/10.1007/s13164-010-0042-z.

  22. Lurz, Robert, Sharisse Kanet, & Carla Krachun. 2014. “Animal Mindreading: A Defense of Opti­mistic Agnosticism”. Mind & Language vol. 29, issue 4: 428–54. DOI: https://doi.org/ 10.1111/mila.12058

  23. Malcolm, Norman. 1972–1973. “Thoughtless Brutes”. Proceedings and Addresses of the Ame­rican Philosophical Association, vol. 46: 5–20. DOI: https://doi.org/10.2307/3129585.

  24. Miklósi, Ádám, Enikö Kubinyi, József Topál, Márta Gácsi, Zsófia Virányi, & Vilmos Csányi. 2003. “A Simple reason for a big difference: Wolves do not look back at humans, but dogs do.” Current Biology vol. 13, issue 9: 763–66. DOI: https://doi.org/10.1016/S0960-9822(03)00263-X.

  25. Morgan, Lloyd Conwoy. 21903. An Introduction to Comparative Psychology. London: Walter Scott Publishing Company.

  26. Penn, Derek, & Daniel Povinelli. 2007. “On the Lack of Evidence that Non – human Animals Possess Anything Remotely Resembling a ‘Theory of Mind”. Philosophical Transactions of the Royal Society B vol. 362: 731–44. DOI: https://doi.org/10.1098/rstb.2006.2023.

  27. Pisula, Wojciech. 2003. Psychologia zachowań eksploracyjnych zwierząt. Gdańsk: Gdańskie Wy­dawnictwo Psychologiczne.

  28. Povinelli, Daniel, & Timothy Eddy. 1996. “What young chimpanzees know about seeing.” Mono­graphs of the Society for Research in Child Development vol. 61, issue 3: i-vi, 1–152; discussion 153–91. DOI: https://doi.org/10.2307/1166159

  29. Povinelli, Daniel. 2000. Folk Physics for Apes. The Chimpanzee’s Theory of How the World Works. Oxford: Oxford University Press.

    Premack, David, & Guy Woodruff. 1978. “Does the Chimpanzee have a Theory of Mind?” Behavioral and Brian Sciences vol. 1, issue 4 (1978): 515–526. DOI: https://doi.org/ 10.1017/S0140525X00076512

  30. Przybysz, Piotr. 2014. O poznawaniu innych umysłów. Wokół kognitywistycznych badań nad po­znaniem społecznym. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.

  31. Ryle, Gilbert. 1970. Czym jest umysł?. Translated by Witold Marciszewski. Warszawa: PWN, 1970.

  32. Savage-Rumbaugh, E. Sue, Duane M. Rumbaugh, & Sally Boysen. 1978. “Sarah’s problems in comprehension.” Behavioral and Brian Sciences vol. 1, issue 4: 555–57. DOI: https://doi.org/10.1017/S0140525X0007655X.

  33. Searle, John. 1992. The Rediscovery of the Mind. Cambridge: MIT Press.

    Trojan, Maciej, A. Reinholz-Trojan, K. Zieba, K. Wieczorek. 2011. “Do dogs have a theory of mind?”. Journal of Veterinary Behavior: Clinical Applications and Research, vol. 6, issue 1 (2011): 72. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jveb.2010.09.029.

  34. Trojan, Maciej. 2013. Na tropie zwierzęcego umysłu.Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

  35. Tschudin, Alain J.-P. 2006. “Belief attribution tasks in dolphins: What social minds can reveal about animal rationality.” In Susan Hurley & Mattew Nudds (eds.). Rational Animals?, 413–36. Oxford: Oxford University Press.

  36. Visalberghi, Elisabetta, & Luca Limongelli. 1994. “Lack of Comprehension of Cause Effect Relations in Tool-using Capuchin Monkeys (Cebus apella).” Journal of Comparative Psychology vol. 108: 15–22. DOI: https://doi.org/10.1037/0735-7036.108.1.15.

  37. Weiskrantz, Lawrence. 1997. “Thought Without Language: Thought Without Aware­ness?” In John Preston (ed.). Thought and Language, 127–50. Oxford: Oxford University Press.

Informacja o autorach/Information about Authors:

Anna Dutkowska, MA—PhD student at the Department of Philosophy of Nature, Institute of Philosophy, Faculty of Philosophy of the John Paul II Catholic University of Lublin; address for correspondence: Al. Racławickie 14, 20–950 Lublin; e-mail: dutkowska.anna@gmail.com

Dr. hab. Zbigniew Wróblewski, Prof. at KUL— head of the Department of Philosophy of Nature at the Institute of Philosophy of the John Paul II Catholic University of Lublin; address for cor­respondence: Al. Racławickie 14, 20–950 Lublin; e-mail: zbyl.wroblewski@gmail.com

 

 

Cytowanie/Citation information:

Dutkowska, Anna. Wróblewski, Zbigniew. 2018. Mindreading in the Animal King-dom: Philosophical Controversies. "Roczniki Filozoficzne" 66, 3: 101-122, DOI: 10.18290/rf.2018.66.3-5.

 

 

 

Autor: Anna Karczewska
Ostatnia aktualizacja: 28.09.2018, godz. 20:47 - Anna Karczewska