PL:
Obywatelskie nieposłuszeństwo i jego etyczne znaczenie |
|||
Źódło/source: |
Roczniki Filozoficzne, 64 (2016), nr 2 |
||
Strony/pages: | 63-77 |
http://dx.doi.org/10.18290/rf.2016.64.2-5
Streszczenie
Celem rozważań podjętych w artykule jest rozpoznanie etycznego wymiaru obywatelskiego nieposłuszeństwa. Stawiając sobie takie zadanie, autorka zastanawia się, czym różni się nieposłuszeństwo obywatelskie od innych form społecznego sprzeciwu, a także usiłuje rozpoznać jego istotę. W tym celu identyfikuje kluczowe cechy oraz przedmiot aktu nieposłuszeństwa. Wyjaśnienie, na czym polega obywatelski charakter omawianego działania, pozwala na omówienie jego moralnego i etycznego znaczenia. Podkreślając osobowy charakter obywatelskiego nieposłuszeństwa, autorka ujmuje je jako wyraz etyczności.
Summary
The goal of the discussion presented in the article is to recognize the ethical dimension of civil disobedience. Setting out to achieve that goal, the author analyses the difference between civil disobedience and other forms of social protest, and attempts to define its essential substance. With that goal in view, she identifies the key features and the subject matter of an act of disobedience. Having explained the civil character of disobedience, she then goes on to discuss its moral and ethical significance. Emphasizing the personal character of civil disobedience, the author presents it as an expression of ethics.
Słowa kluczowe: obywatelskie nieposłuszeństwo; postawa obywatelska; etyczność; sprawiedliwość.
Key words: civil disobedience; civil attitude; ethics; justice.
Bibliografia/References:
- Wojtyła, Karol. Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2000.
- Szutta, Artur. Obywatelskie nieposłuszeństwo. Warszawa: Semper, 2011.
- Skarga, Barbara. Człowiek to nie jest piękne zwierzę. Kraków: Znak, 2007.
- Schechner, Richard. Performance Theory. New York: Routledge, 2003.
- Rawls, John. Teoria sprawiedliwości [A Theory of Jusitce]. Translated [from English] by Maciej Panufnik, Jarosław Pasek, and Adam Romaniuk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.
- Pietrzyk-Reeves, Dorota. Idea społeczeństwa obywatelskiego. Współczesna debata i jej źródła. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2004.
- Lyons, David. “Moral Judgment, Historical Reality, and Civil Disobedience.” Philosophy & Public Affairs 27 (1998), 1: 31–49.
- Lazari-Pawłowska, Ija. Etyka: pisma wybrane. Edited by Paweł J. Smoczyński. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1992.
- Kaczmarczyk, Michał Roch. Nieposłuszeństwo obywatelskie a pojęcie prawa. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2010.
- Bedau, Hugo Adam. “On Civil Disobedience.” The Journal of Philosophy 58 (1961), 21: 653–665.
- Arendt, Hannah. O przemocy. Nieposłuszeństwo obywatelskie [On Violence: Civil Disobedience]. Translated [from English] by Anna Łagodzka and Wojciech Madej. Warszawa: Fundacja Aletheia, 1999.
- Bedau, Hugo Adam. “Civil Disobedience and Personal Responsibility for Injustice.” The Monist 54 (1970), 4: 517–535.
- Brown, Stuart M. “Civil Disobedience.” The Journal of Philosophy 58 (1961), 22: 669–681.
- Lazari-Pawłowska, Ija. “Etyczne aspekty obywatelskiego sprzeciwu.” Etyka 25 (1990): 139–172.
- Lefkowitz, David. “On a Moral Right to Civil Disobedience.” Ethics 117 (2007), 2: 202–233.
- Martin, Rex. “Civil Disobedience.” Ethics 80 (1970), 2: 123–139.
- Prosch, Harry. “Towards an Ethics of Civil Disobedience.” Ethics 77 (1967), 3: 176–192.
- Rucker, Darnell. “The Moral Grounds of Civil Disobedience.” Ethics 76 (1966), 2: 142–145.
- Schlossberger, Eugene. “Civil Disobedience.” Analysis 49 (1989), 3: 148–153.
- Spaemann, Robert. Granice. O etycznym wymiarze działania. Translated [from German] by Jarosław Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2006.
- Thoreau, Henry David. Civil Disobedience and Other Essays. Stilwell: Digireads.com Publishing 2005.
- Wolff, Robert Paul. “On Violence.” The Journal of Philosophy 66 (1969), 19: 601–616.
Informacja o autorach/Information about Authors:
Karolina Rozmarynowska, PhD - Faculty of Christian Philosophy at the Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw; address for correspondence: ul. Wóycickiego 1/3, PL 01-938 Warszawa; e-mail: k.rozmarynowska@uksw.edu.pl
Cytowanie/Citation information:
Rozmarynowska, Karolina. 2016. Civil Disobedience and Its Ethical Meaning. "Roczniki Filozoficzne" 64, 2: 63-77, DOI: 10.18290/rf.2016.64.2-5.
Ostatnia aktualizacja: 14.07.2016, godz. 15:45 - Anna Starościc